De positie van het CDA in deze coalitie verschilt wezenlijk van die in de kabinetten Balkenende I-IV. Daarin was het CDA de grootste, kon het de coalitieakkoorden kleuren en harde maatregelen rechtvaardigen door te stellen dat die nodig waren in het landsbelang.

Tijdens deze formatie heerste in de partij ernstige twijfel over de vraag of het CDA door mee te regeren haar profiel van christelijke middenpartij kon behouden. Het was aan fractievoorzitter Verhagen om te laten zien dat dit zo is.

Daarnaast moest de CDA-onder
handelaar zorgdragen voor het imago van het CDA als degelijke, samenbindende bestuurderspartij.

In dat laatste is hij zeker geslaagd. Rond de verhoging van de AOW blijft het kabinet dicht bij het akkoord van de sociale partners. Het kabinet schuift geen rekeningen door naar toekomstige generaties. De uitkeringen blijven gekoppeld aan de lonen. De bezuinigingen in de curatieve zorg en de AWBZ blijven beperkt, zij het dat dit mede samenhangt met het beperken van de zorgtoeslag.

Maatregelen die het ideologische profiel van het CDA onderstrepen, zijn de geringe verlaging van het budget voor ontwikkelingssamenwerking. De krimp van 0,8 naar 0,7 procent van het Bruto Nationaal Product is minder dan was voorgesteld door VVD en PVV. Daarnaast is er de toezegging dat aan de vrijheid van onderwijs niet wordt getornd.

Toch heeft het CDA het christelijk-sociaal deel van de achterban iets uit te leggen. Zo zal dit deel van het electoraat zich zeker storen aan het feit dat er op medisch-ethisch gebied geen enkele afspraak is gemaakt in het regeerakkoord.

Moeilijk te verkopen aan deze groep is ook dat de verhoging van het kindgebonden budget volgend jaar alweer wordt teruggedraaid in 2012. Ook de bijdrage voor gezinnen met een lager of middeninkomen die boven op de kinderbijslag komt, wordt vanaf 2012 tot en met 2015 bevroren en niet meer aan de inflatie aangepast.

Om het strengere integratie- en immigratiebeleid uit te voeren moet Nederland in Europees verband gaan lobbyen voor wijziging van de EU-kwalificatierichtlijn, de EU-richtlijn inzake vrij verkeer en het Europees verdrag inzake nationaliteit. Niet uitgesloten is dat dit Nederland brengt in het gezelschap van landen of partijen waarin een deel van de CDA-achterban Nederland liever niet ziet.