Kerk & religie

Van Adventkerk tot Zuiderkerk

Rehoboth, Eben-Haëzer en Bethel, maar ook De Ontmoeting, De Hoeksteen of ’t Visnet. Bijna twee derde van de kerkgebouwen in orthodox-protestants Nederland heeft een eigen naam. Dat blijkt uit de gegevens van ruim 1200 bedehuizen in de jongste edities van kerkelijke jaarboeken en op de website kerktijden.nl. Volgens de inventarisatie gaat het om 58 procent. In werkelijkheid ligt dit percentage hoger, omdat sommige gemeenten de naam van hun gebouw niet in het landelijke jaarboek lieten opnemen.

24 September 2010 09:40Gewijzigd op 14 November 2020 11:53
De Rehobothkerk in Teuge. Foto RD, Henk Visscher.
De Rehobothkerk in Teuge. Foto RD, Henk Visscher.

Eenvoudige feitelijke benamingen als Dorpskerk, Oude Kerk, Nieuwe Kerk of Grote Kerk komen vooral veel voor bij hervormde gemeenten in de Protestantse Kerk. Binnen de Hersteld Hervormde Kerk is Dorpskerk eveneens de meest voorkomende naam.

Een andere categorie heeft een duidelijke link met de straat of wijk waarin de kerk staat, zoals in diverse plaatsen een Noorder- en Westerkerk. Bekend is ook de Boezemsingelkerk in Rotterdam (gereformeerde gemeente). De Oranjekerk aan de Oranjestraat in Rijssen (oud gereformeerd) valt eveneens in deze groep.

Tussen de namen die rechtstreeks aan de Bijbel zijn ontleend, springt Rehobothkerk met 33 vermeldingen het meest in het oog. Niet alleen hervormde kerken in de PKN en hersteld hervormde kerken hebben deze naam op de gevel staan, ook binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken, Gereformeerde Gemeenten en Gereformeerde Kerken vrijgemaakt komt hij voor. Kerkgangers in Barneveld kunnen zelfs zowel in de Rehobothkerk (gereformeerde gemeente) als in kerkelijk centrum Rehoboth (hervormd) terecht.

Andere veelgebruikte namen zijn Eben-Haëzerkerk (26) en Bethelkerk (25), die beiden vooral in de CGK en de GG regelmatig voorkomen. Daarna volgen Maranathakerk (23, meest voorkomend in de CGK en de PKN) en De Hoeksteen (23, meest voorkomend in de GKV en de CGK).

Tientallen namen komen, verspreid over diverse kerkgenootschappen, met enige regelmaat voor. Zo hebben meerdere steden en dorpen een Adventkerk, Goede Herderkerk, Ichthuskerk, Sionkerk, Morgensterkerk of Vredeskerk.

Sommige kerken hanteren een naam die in orthodox-protestants Nederland weinig voorkomt of zelfs enig in zijn soort is. Te denken valt aan Exoduskerk (hervormd Gorinchem), Eskolkerk (gg Houten), Anatothkerk (hhg Oud-Beijerland) en Magnificatkerk (gkv Tiel, gelegen aan de Beethovenstraat in de muziekbuurt). De kerkenraad van de cgk van Enschede-Oost besloot in 1953 zijn nieuwe gebouw Renatakerk te noemen, wat erop wijst dat het bedehuis na de oorlog „uit het stof herrezen” is. De hervormde Calvijnkerk in Baarn is uniek met zijn verwijzing naar de zestiende-eeuwse reformator.

In veel gevallen koos een gemeente bewust voor de naam van haar kerkgebouw. Bij de verkoop van bedehuizen neemt de nieuwe eigenaar echter meer dan eens de bestaande naam over, ook als hij die in eerste instantie misschien niet zelf zou hebben uitgekozen.

Meer over
Serie: Kerknamen

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer