Oudste pastorie

De voormalige pastorie van het Groningse dorp Warffum is opgenomen in de collectie huizen van Hendrick de Keyser Monumenten, een landelijke vereniging voor het behoud van architectonisch of historisch waardevolle gebouwen en hun interieurs. De pastorie, waarvan de geschiedenis teruggaat tot 1300, is meteen het oudste monument in het bezit van Hendrick de Keyser.

De familie die de pastorie meer dan een halve eeuw beheerde, wil graag dat het huis, het interieur en de historische tuin duurzaam in stand worden gehouden op de wijze zoals zij dit al sinds 1972 doet. Overdracht aan Hendrick de Keyser garandeert dat volgens haar.

De kern van de pastorie is een groot middeleeuws stenen zaalhuis, dat wordt gezien als een van de oudste stenen huizen in de provincie Groningen en mogelijk zelfs de oudste pastorie van Nederland. Oude elementen zijn een plavuizenvloer en eikenhouten balklagen uit 1485, een spiltrap uit 1634 en een schouw in rococostijl uit circa 1750. Een zaal beneden diende vroeger als vergaderruimte.

Bij de laatste restauratie zijn bouwonderdelen uit de middeleeuwen, de gotiek, de renaissance en de achttiende eeuw in het zicht gekomen, waaronder raam- en deurnissen, kaarsnissen, muurkasten, lateien, en schouwonderdelen. „Het is enorm bijzonder dat in dit monument tientallen historische elementen uit vijf stijlperioden te vinden zijn, die samen een bouwgeschiedenis van zeven eeuwen laten zien”, aldus Hendrik de Keyser.

De familie blijft het huis particulier bewonen en zal het in de toekomst als woonhuis verhuren. Met enige regelmaat wordt de pastorie opengesteld voor bezoekers.

Een deel van de grote pastorietuin is archeologisch rijksmonument. Omdat deze grond nooit bebouwd is geweest en altijd als tuin of boomgaard om de pastorie heen lag, wordt verwacht dat in de bodem een goede zaadbank aanwezig is van planten die hier eeuwen geleden al stonden en deels nog staan. Ook minimaal twee eeuwen oud is de rijke schare aan stinzenplanten rondom het huis. Een landelijke verspreidingsgids vermeldt de pastorietuin als een van de vijf belangrijkste locaties voor stinzenplanten.

Stevens’ Skywalk

De Stevenskerk in Nijmegen opent van 1 mei tot en met 28 september haar dak voor publiek met een speciale attractie: de Stevens’ Skywalk. Aanleiding is de renovatie van het dak van de kerk. De leien worden vervangen, een project dat meer dan 20.500 uur vakwerk vergt. Het is de eerste grote dakrenovatie sinds werkzaamheden in de periode 1949-1969.

De opbrengst van de Stevens’ Skywalk draagt bij aan de restauratie van het monumentale Königorgel in de kerk, waarmee volgend jaar wordt begonnen. Het orgel, dat in de achttiende eeuw werd gebouwd, werd in 2019 aan de buitenkant gerestaureerd. Nu vereist het binnenwerk dringend onderhoud.

Na een beklimming van 135 treden bereiken bezoekers via steigers een speciaal plateau bovenop de kerk. Op 24,5 meter hoogte hebben zij uitzicht over de binnenstad, de Waal en delen van Duitsland. Ook zijn bijzondere details van de kerk zichtbaar die vanaf de grond niet (goed) te zien zijn, zoals de kruisstructuur van het dak en de gouden ornamenten op de torentjes. Een lift maakt het dak toegankelijk voor mindervaliden.

Langs de route naar het dak zijn interactieve verhalenstations met feiten en anekdotes over de geschiedenis van de meer dan 750 jaar oude kerk, het restauratieproces en de stad Nijmegen. Een speurtocht laat jonge bezoekers op een speelse manier kennismaken met het monument. Tijdens de zomermaanden zijn er ook bijzondere evenementen op het dak, waaronder een diner.