DEN HAAG – Mocht SGP-partijleider Van der Staaij een dezer dagen een telefoontje krijgen van VVD-leider Rutte over steun aan diens kabinet dan kan hij met een gerust hart de hoorn opnemen.
Een royale 87 procent van de SGP-kiezers vindt namelijk dat hun partij een kabinet van VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV moet steunen, blijkt uit een onderzoek van RD en EO onder lezers van deze krant. In totaal deden er 1089 mensen aan mee, van wie er bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen 855 op de SGP hebben gestemd en 153 op de ChristenUnie.
Slechts 9 procent van de SGP’ers meent dat Van der Staaij en zijn collega Dijkgraaf onder geen enkele voorwaarde een centrumrechts kabinet mogen steunen. Iets minder dan een derde van de 130 CU-stemmers die dezelfde vraag beantwoordden, is er ook tegen. Van hen vindt 65 procent dat de SGP een rechts kabinet mag steunen.
De kabinetsvoorkeuren van SGP- en CU-stemmers lopen overigens wel uiteen. De meeste CU-kiezers (33 procent) zien het liefst een middenkabinet van VVD, PvdA en CDA; daarna volgen een rechts minderheidskabinet (29 procent) en een combinatie van VVD, CDA, D66, GroenLinks en CU (17 procent).
De SGP-stemmers zien het liefst dat er een rechts kabinet komt (60 procent), in populariteit gevolgd door een middenkabinet (27 procent). Slechts 4 procent ziet iets in de combinatie met de CU. De impopulariteit van paars plus is tekenend: slechts 1 CU-stemmer en geen enkele SGP’er heeft daar een voorkeur voor.
Steun van de SGP voor een rechts kabinet is niet vanzelfsprekend, liet de partij in de afgelopen weken weten. „Als je de SGP te vriend wilt houden, weet je wat je wel en niet moet doen”, aldus de partijvoorlichter onlangs. Zo hecht de SGP eraan dat de zondagsopenstelling van winkels wordt tegengegaan, dat er aan de vrijheid van onderwijs geen afbreuk wordt gedaan en dat er geen verslechteringen komen op het gebied van de medische ethiek.
De overgrote meerderheid van de SGP- en CU-stemmers vindt het voldoende als de SGP op die drie zaken voorwaarden stelt (respectievelijk 73 en 65 procent). Slechts een kleine minderheid van 24 procent SGP’ers en 27 procent CU’ers meent dat de SGP meer moet bedingen. De SGP’ers die aanvullende voorwaarden willen stellen, denken dan vooral aan ruimte voor gewetensbezwaarde trouwambtenaren (88 procent), handhaving van de kinderbijslag (63 procent) en van de algemene heffingskorting (60 procent).
De ChristenUniestemmers die extra eisen op hun plaats vinden, leggen iets andere accenten. De positie van trouwambtenaren vindt 70 procent van hen belangrijk, de kinderbijslag 47 procent en de ‘aanrechtsubsidie’ 40 procent. Bijna 60 procent van hen zou op andere, niet nader aangeduide terreinen meer garanties willen van het kabinet.
De goedkeuring die veel van de CU-deelnemers aan het onderzoek hechten aan steun van de SGP voor een centrumrechts kabinet staat haaks op de kritiek vanuit de CU-partijtop op de welwillende houding van de SGP. Partijleider Rouvoet en senator Kuiper bijvoorbeeld nemen het de SGP kwalijk dat ze een kabinet met daarin de PVV wil steunen.
Van de ChristenUniestemmers is 60 procent het niet met hun kritiek eens. Ongeveer 34 procent kan zich er wel in vinden. Daarbij moet wel bedacht worden dat de CU-kiezers die het RD lezen niet geheel representatief zijn voor de hele CU-achterban, maar zich voornamelijk aan de rechterflank bevinden.
De SGP-stemmers zijn nog negatiever over de kritiek vanuit de ChristenUnie: 88 procent van hen deelt die niet; 7 procent is het er wel mee eens.
Over PVV-leider Wilders denken SGP- en CU-stemmers uiteenlopend. Van de SGP’ers vindt 53 procent dat hij over het algemeen te negatief wordt bejegend, tegen 37 procent van de CU’ers.
Een ruime meerderheid van de respondenten is het echter slechts soms met hem eens (70 procent van de SGP’ers en 75 procent van de CU’ers). Wel zijn meer SGP’ers (23 procent) het regelmatig met de PVV-leider eens dan CU-kiezers (10 procent).
