Twintig werkgroepen van ambtenaren hebben donderdag de resultaten gepubliceerd van hun zoektocht naar miljardenbezuinigingen. Het kabinet had hun daar vorig najaar om gevraagd. Per terrein is in ieder geval gezocht naar mogelijkheden om 20 procent te bezuinigen. In totaal gaat het dan om 36 miljard euro.
Energie en klimaat
Als allerlei subsidies op groene stroom worden afgeschaft en de gebruiker gaat betalen via een kolen- en gasbelasting zou een bezuiniging kunnen worden gerealiseerd oplopend tot 470 miljoen euro in 2015.
Mobiliteit en water
Een besparing van 1,725 miljard kan worden bereikt door een kilometerheffing van 15 cent voor vrachtauto’s, waarmee elk jaar zo’n 600 miljoen euro wordt binnengehaald.
Wonen
Tot 5 miljard in 2015 kan worden bespaard als de eigen woning gelijk wordt gesteld aan andere vormen van vermogen. Een beperking van de hypotheekrenteaftrek tot een maximum aftrekpercentage van 42 en een hypotheekschuld van maximaal 500.000 euro levert 3 miljard op in 2015 en 6,5 miljard in 2020. De huizenprijzen dalen dan naar verwachting met 9 procent.
Kindregelingen
In het huidige ingewikkelde stelsel van kindregelingen (zoals kinderbijslag en kindgebonden budget) kan door een drastische vereenvoudiging 1,8 miljard euro worden bezuinigd. Een andere optie is de variant „nieuwe school”, waarop kinderen vanaf vier jaar van acht uur tot zes uur terechtkunnen.
Productiviteit onderwijs
De lestijd in het voortgezet onderwijs terugbrengen, leerlingen een jaar korter op school laten zitten en het aantal studieprofielen beperken in de bovenbouw van havo/vwo zijn enkele suggesties om in 2015 4,1 miljard te besparen op het onderwijsbudget. Ook het terugdraaien van de maatregel klassenverkleining en het samenvoegen van kleine scholen zijn besparingsmogelijkheden, evenals het substantieel verlagen van het aantal mbo-opleidingen.
Hoger onderwijs
Een sociaal leenstelsel in plaats van de basisbeurs zou over vijf jaar 350 miljoen euro moeten opleveren. Als de basisbeurs wel blijft, moet het collegegeld omhoog en moeten extra besparingen worden bedacht. Versobering van de ov-studentenkaart levert in 2015 een besparing van 65 miljoen euro op.
Op afstand van arbeidsmarkt
Verlaging van het minimumloon met 10 procent kan 1,3 miljard euro opleveren. Meer mensen zullen dan aan het werk komen. Ook de bijstands- en Wajonguitkering zouden dan omlaag gaan.
Werkloosheid
Een fundamentele herziening van het ontslagstelsel zou tot 2,2 miljard euro besparen. De WW-uitkeringsduur wordt dan zes maanden. Werklozen zullen daardoor eerder een baan accepteren. Verkorting van de WW-uitkeringsduur tot een jaar levert structureel 1,2 miljard euro op.
Curatieve zorg
Op de curatieve zorg kan 6,35 miljard worden bespaard door meer doelmatigheid, verhoging van het eigen risico naar 775 euro, een eigen bijdrage van 5 euro per huisartsbezoek en een beperking van het verzekerde pakket.
Langdurige zorg
Ongeveer 4,2 miljard euro kan worden bespaard in de AWBZ door versoberde rege-lingen: de eerste 90 minuten persoonlijke verzorging per week worden niet meer vergoed, geen vergoeding voor persoonlijke verzorging bij een indicatie van minder dan zes maanden, verblijf in een verzorgings- of verpleeghuis wordt dan alleen vergoed bij een intensieve zorgbehoefte, zorg voor verstandelijk gehandicapten is er alleen nog voor mensen met een IQ onder de zeventig. Een verhoging van de eigen bijdragen moet 900 miljoen euro opleveren.
Asiel, immigratie en integratie
Inburgering op basis van zelfstudie levert 334 miljoen op.
Veiligheid en terrorisme
De invoering van een nationale politie, hogere boetes en een ministerie van Veiligheid levert 2 miljard euro op in 2015.
Toeslagen
De invoering van een vermogenstoets voor het verkrijgen van een toeslag voor zorg of kinderopvang of voor het kindgebonden budget kan 1,1 miljard euro opleveren.
Openbaar bestuur
Het afschaffen van provincies en waterschappen bespaart 1,2 miljard euro.
