A. de Bruijn en R. Mauritz vertellen het verhaal over hun dwangarbeid in Duitsland in een boekje dat is samengesteld door J. M. van Wijk, een docent die van zijn grote belangstelling voor de geschiedenis al eerder in boekvorm blijk gaf. „Het is voor ons nageslacht erg belangrijk te weten welke verschrikkingen er op allerlei wijze hebben plaatsgevonden. Zagen we maar eens recht waarom de Heere toen deze oordelen over ons land zond”, schrijft ds. A. Geuze in zijn woord vooraf.De Bruijn en Mauritz wonen naast elkaar in Huize Winterdijk in Gouda. Ze behoorden tot de ruim 500.000 Nederlanders die buiten de landsgrenzen voor de Duitsers aan het werk moesten. Sommigen leidden een vrij rustig bestaan, ergens op een boerderij, bij mensen die vrienden voor het leven werden. Anderen verrichtten hun dwangarbeid onder moeilijke en gevaarlijke omstandigheden.

Albert de Bruijn uit Waddinxveen en Ruth Mauritz uit Naarden waren beiden 21 jaar toen ze naar Duitsland moesten. „Als ik me niet zou melden, zou mijn vader worden gehaald”, zegt Mauritz. Daarom besloot hij te gaan. Hij werkte mee aan de aanleg van een spoorbaan en de bouw van een bunker. Hij vertelt over zijn verzet tegen zondagsarbeid, over de vrees voor bombardementen, over de chaotische toestand toen de geallieerden naderden.

De Bruijn verhaalt van zijn tewerkstelling op een scheepswerf bij de Oostzee, over zijn zoektocht naar een kerk waar hij zich thuis zou voelen, over het contact met de plaatselijke bevolking, over de grote spanning tijdens de laatste weken van de oorlog, over de bescherming van Duitse vrouwen tegen Russische soldaten, maar ook over de verdringing en verwerking van zijn oorlogservaringen.

Een aansprekend boekje, fraai vormgegeven. Persoonlijke memoires als onderdeel van de nationale herinnering aan een periode die bij de oudere generatie in het geheugen gegrift bleef.

N.a.v. ”Lotgenoten”, door J. M. van Wijk, ISBN 978 90 5551 505 9; uitg. Gebr. Koster, Barneveld, 2009; 93 blz.; € 12,50.