„Fantastische gemeenschap” op Duitse Kerkendag
„Ik word door de Kirchentag in mijn geloof versterkt”, zegt bezoeker Monika Hornig. De 32e Deutsche Evangelische Kirchentag wordt tot en met zondag in de Hanzestad Bremen gehouden.
Bremen is vijf dagen overspoeld met 200.000 tot 300.000 bezoekers van de Kerkendag. Tot en met zondag zijn er diensten te over. Zelfs een drive-inkerkdienst voor motorrijders behoort tot de mogelijkheden. Volgens het 560 pagina’s tellende programmaboek moet elke bezoeker aan z’n trekken kunnen komen.
Hornig waardeert het kerkoverschrijdende karakter van de Kerkendagen. Ze is blij met de „fantastische gemeenschap die je hier beleven kunt.”
Een al wat oudere man reageert bezadigder. Hij noemt zich een ”Kirchentagkind”: hij reist sinds de eerste Kirchentag in 1949 elke keer Duitsland door voor de bijeenkomsten.
Hij draait er wat omheen wat hij van Bremen 2009 verwacht. „Vroeger had de Kirchentag veel invloed. In 1954 kwamen er bijna een half miljoen bezoekers. Wat daar besproken werd, vloeide door naar de landskerken en de plaatselijke gemeenten. Zo is het gesprek met Joden en over Israël door de Kirchentagen van de jaren 1960 in gang gezet.”
Het vernieuwende van 2009 is volgens Kerkendagvoorzitter prof. dr. Karin von Welck de „trialoog. Christenen, joden en moslims zullen met elkaar discussiëren over vragen van deze tijd.”
Gaandeweg heeft de Kirchentag ook een internationale uitstraling gekregen. Vanuit Nederland zijn onder meer ds. Nico ter Linden en Huub Oosterhuis in Bremen.
Het „feest van het geloof” kost 14,2 miljoen euro, waarvan de stad Bremen ruim de helft voor haar rekening neemt. Om alle bezoekers te herbergen, zijn hotels al weken volgeboekt. Ook zijn 99 Bremer scholen deze dagen omgebouwd tot slaapzalen.
Voorganger Renke Brahms begint de openingsdienst woensdag in de open lucht met Psalm 146. Het begeleidende koor zet er echter flink de pas in, zodat het nauwelijks hoorbaar is dat het plein volgepakt is met 60.000 mensen.
De dienst kent „traditioneel veel zang”, zegt Brahms. Tussen de voor te lezen Bijbelgedeelten –heel het boek Jona– en de preek, rapt een vrouw, half pratend, half zingend in ritmische cadans: „Jona, waar ben je, waarom heb je je verstopt?” Brahms: „God vraagt liefdevol. Ja, u bent gevraagd. Hoe wonderlijk. En wij mogen antwoorden: „Ja, hier ben ik.””
Daarop preekt Brahms over verantwoordelijkheid voor het land en de wereld. „Het lijkt onmogelijk dat een mensje als Jona een omkering kan bewerken bij de Ninevieten. Zo lijken klimaatproblemen of de strijd om grondstoffen als water in het Midden-Oosten onoplosbaar. Maar God geeft Jona, Ninevé en ons een nieuwe kans.”
In de dienst wordt gecollecteerd voor een project in Ghana. Dat gebeurt opmerkelijk snel. Binnen vijf minuten zijn honderden helpers, herkenbaar aan hun blauw-gele outfit, de zittende en staande mensen doorgelopen.
Horst Köhler, bondspresident van Duitsland, begint zijn toespraak met een humoristische insteek. „Mens, waar ben je? Wij kunnen alleen zeggen: we zijn hier.” Köhler ziet in het thema een opdracht om vanuit eigen verantwoordelijkheid schouder aan schouder te staan voor de maatschappij van morgen. „Als ik weet dat morgen de wereld vergaat, zal ik vandaag nog een appelboom planten.”
Hij drukt op het hart niet te vergeten wat voorouders voor Duitslands vrijheid hebben gedaan. Onder luid applaus: „Ik weet dat veel christenen zich ingespannen hebben de Muur omver te halen.”
Niet alleen het Kirchentagcentrum bij het station is vol bezoekers. Heel de stad feest mee. In Unser lieben Frauenkirche is het rustig, al is het niet fluisterstil. Van buiten zijn nog zwak de basgeluiden van het drumstel te horen. Binnen zit de berugzakte menigte verspreid over de banken en kletst. Kinderkoren van Bremer kerken oefenen hun liederen nog eens voor de dienst van zondag.
De Kerkendag legt trouwens ook de plaatselijke economie geen windeieren. Zo heeft autofabrikant Volkswagen kostenloos honderd auto’s beschikbaar gesteld voor de organisatoren. De Bluemotion-autotechnologie, die zorgt voor een lage Co2-uitstoot, past volgens de organisator bij het evenement. „Voor de Kirchentag is milieu- en klimaatbescherming belangrijk.”
Ook zijn in samenwerking met onder meer de stad Bremen voor bezoekers honderden fietsen beschikbaar geteld om de verschillende bijeenkomsten van de Kirchentage te bezoeken.