De werkdag van politierechter A. Muller is al bijna ten einde als plotseling een cameraploeg van RTV Utrecht, de regionale radio- en tv-zender van de provincie Utrecht, de rechtszaal komt binnenvallen. Op de rol staat nog één zitting, de strafzaak tegen de 37-jarige Mario B.

De cameraploeg bezoekt de rechtbank voor een nieuw programma. Eerst filmen ze hoe Muller de zitting opent, dan gaan camera en microfoon naar officier van justitie M. Vuylsteke die uitlegt waarvan hij Mario verdenkt.

Mr. C. Kraan, Mario’s advocaat, wil graag buiten beeld blijven. De aanwezigheid van de cameraploeg vindt hij toch maar zozo. „Mijn cliënt was stellig van plan naar de zitting te komen. Toen hij hoorde van RTV Utrecht wilde hij dat niet meer, veel te bang dat-ie wordt gefilmd. Kort voor mijn vertrek heb ik hem op mijn kantoor even gesproken. Om elf uur had hij, na een doorwaakte nacht, al drie, vier biertjes op.”

Toen hij Mario zo aantrof, zag hij er definitief vanaf om hem mee te nemen, laat Kraan weten. De rechter mag de zaak wat hem betreft afhandelen, mét de cameraploeg en zonder dat de verdachte er is.

Tja, Mario, wat moeten Vuylsteke, Kraan en Muller over de man zeggen? Gedronken had hij ook op 17 juni 2007, en wel meer dan drie, vier biertjes, dat staat vast. Zelf verklaarde hij op die avond dat het er minimaal vijftien waren. Sandor, een hoofdconducteur van de NS, werd de dupe van het drinkgelag.

Op de bewuste dag in juni, een zondagavond, keerde Mario met een stel vrienden na een bezoek aan een popconcert per trein weer huiswaarts. Bij Amersfoort registreerde Mario’s brein, hoewel zwaar beneveld, dat de trein naar Amsterdam bleef stilstaan langs het perron. De conducteur gaf vanuit zijn hokje een toelichting, maar voor Mario was die onverstaanbaar. De verdachte, stomdronken, vroeg hoofdconducteur Sandor de uitleg te herhalen. Die reageerde met een geërgerd: „Het is net omgeroepen. Ben je doof of zo?”

Direct kreeg hij van Mario een flinke optater. De conducteur verloor zijn evenwicht en smakte tegen de grond. „Geen gewone mishandeling”, zegt advocaat Kraan over het voorval. „Behalve de drank speelt vooral de stoornis van mijn cliënt een rol. Hij is een nette, aardige jongen, maar soms gaat het opeens mis.”

De strafpleiter wijst naar een voorval van een jaar of vijf terug, waarbij Mario ook over de schreef ging. Midden in een geanimeerd gesprek over honden maakte zijn gesprekspartner, een meisje, onverhoopt een ongelukkige opmerking. Mario haalde uit, betuigde eenmaal bij zinnen onmiddellijk spijt, maar kreeg wel een veroordeling wegens mishandeling aan zijn broek.

Gedwongen opnames zijn er nooit geweest; hooguit wat vluchtige contacten met psychiaters die medicijnen voorschreven. „Mijn cliënt neemt die trouw in en hij wil graag van zijn drankprobleem af”, verzekert Kraan.

Tja, Mario. „Qua dossier vind ik het een eenvoudige zaak, qua problematiek verre van eenvoudig”, verzucht aanklager Vuylsteke. „Ik heb overwogen verplicht reclasseringscontact te vorderen, maar ik begrijp dat meneer daar geen heil in ziet.” Hij eist 650 euro boete, te vervangen door dertien dagen celstraf als Mario niet betaalt.

In een sober pleidooi benadrukt Kraan dat justitie een zaak als die van Mario „doorgaans afdoet met een transactie, niet met een dagvaarding.” Mario betuigt zijn slachtoffer nogmaals spijt in een brief. „Ik zal mijn straf dragen. Ik hoop dat u begrijpt dat het geen persoonlijke aanval was”, leest rechter Muller voor.

Of die boodschap het slachtoffer zal bereiken, is de vraag; hij is niet op de zitting aanwezig. Kraan brengt onder de aandacht dat Mario moet rondkomen van een uitkering van 895 euro per maand. Rechter Muller knikt begrijpend. Ze vonnist vijftig uur werkstraf, te vervangen door 25 dagen cel als Mario verstek laat gaan.