DEN HAAG - „Meer mensen mogen meedoen op de arbeidsmarkt. Met de nadruk op mogen”, zei Peter Schalk, directeur van de RMU, dinsdag bij de presentatie van de Nota Arbeidsvoorwaardenbeleid. „De arbeidsparticipatie van vrouwen móét omhoog”, zei minister Van der Hoeven, die de nota ”Geïnspireerd aan de slag” in ontvangst nam.
Net als Van der Hoeven staat de RMU achter het bevorderen van de arbeidsparticipatie en de bestrijding van de werkeloosheid. De aantrekkende economie en het historisch hoge aantal vacatures bieden veel kansen voor de groepen die nog aan de kant staan op de arbeidsmarkt. Maar dit „mag er nooit toe leiden dat betaald werk als het enige doel van de levensbestemming wordt gezien”, aldus de RMU. Met andere woorden, aandacht voor arbeidsparticipatie moet niet doorslaan. Schalk: „Er zijn veel nuttige, onbetaalde taken, zoals vrijwilligerswerk en het werk in een gezin.”
Maar: zonder een gezonde economie geen vrijwilligerswerk, stelt Van der Hoeven. „We hebben extra mensen nodig op deze overspannen arbeidsmarkt. Er is volgens mij nog een wereld te winnen, ook bij de vrouwen die nu niet werken. Hun deelname moet omhoog. Ik weet het, ze hebben deeltijdbanen. Maar die zijn vaak zo klein.” Het zou veel schelen als alle ”deeltijdvrouwen” vijf uur meer gaan werken, oppert ze hoopvol.
Ook bij voltijders ziet de minister mogelijkheden, en niet alleen zij. Zo pleit de RMU in ”Geïnspireerd aan de slag” voor „meer cao-afspraken ter verhoging van de arbeidsproductiviteit: niet harder, maar slimmer werken” en flexibele arbeidstijden.
Stel dat iedere werknemer 1,5 uur meer zou werken, zegt Van der Hoeven. „Dan hebben we ons doel voor 2016 (80 procent arbeidsdeelname, red.) in één klap bereikt. Nee, ik pleit niet voor een zesdaagse werkweek.” Het is alleen tijd om de heilige koe van de arbeidstijden overboord te zetten, vindt ze.
Meer keuzevrijheid in cao’s zou niet alleen tegemoetkomen aan individuele wensen van werknemers, ook bedrijven kunnen zich beter aanpassen aan de veranderende economische omstandigheden. „Het is belangrijk dat we arbeidsvoorwaarden bestendig maken”, aldus Van der Hoeven. „Na goede jaren volgen minder goede, en we weten niet wanneer.”
Lettend op het verleden pleit ze ervoor de vinger aan de pols te houden voor de toekomst: „Laten we loonkosten matigen zodra de conjunctuur omslaat, en niet wachten tot de werkloosheid stijgt. Zo kunnen we de daling van de economische groei afremmen en de verslechterende omstandigheden op de arbeidsmarkt tegengaan.”
Hoe moet het in een gezin, als vrouwen meer gaan werken en de mannen ook? vraagt EO-presentator Tijs van den Brink, die na de overhandiging van de nota een debat leidt. „Verdeel het werk in huis”, antwoordt Van der Hoeven. „En dan bedoel ik niet alleen af en toe de afwas doen!”
„Achterhaald”, moppert een man in de zaal even later. „Ik zie mannen om me heen die al heel veel aan zorg doen.”
