„Er zijn inmiddels meer dan 50.000 Gazanen gedood, het merendeel niet-strijders: vrouwen, kinderen en ouderen. De rechts-radicale regering van Netanyahu moet zo snel mogelijk een eind maken aan de oorlog in Gaza”, betogen verschillende Joodse Nederlanders in de petitie Joden zeggen nee.

Ze dringen er ook op aan dat de Israëlische regering in onderhandelingen met Hamas (lichamen van) Israëlische gijzelaars terughaalt. De petitie was maandag meer dan 1300 keer ondertekend. Onder meer de bekende PvdA’ers Job Cohen en Lodewijk Asscher zetten er hun handtekening onder.

„Heel veel Joden kijken met pijn in de maag naar de bombardementen op Gaza”, zegt schrijfster en journalist Margalith Kleijwegt, een van de initiatiefnemers achter de petitie, maandagmiddag. Ze schreef onder meer het boek ”Verdriet en boterkoek”. Dat beschrijft hoe verschillende familieleden omgaan met hun Joodse identiteit.

Wat is voor u de belangrijkste reden om de petitie te lanceren?

„Ik moest best even slikken om mijn naam te verbinden aan een petitie. Ik ben geen vrouw van grote woorden en ben niet zo’n actievoerder. Dat heeft te maken met mijn oude angst voor antisemitisme. Maar ik vind dat de Joodse gemeenschap in Nederland al te lange tijd te defensief is. Veel te snel werd na 7 oktober 2023 kritiek op de staat Israël afgedaan als antisemitisme.

Ik verkeer in een soort rouwproces over Israël. Ik kan niet meer trots zijn op dat land. Het bombarderen van bijvoorbeeld ziekenhuizen in de Gazastrook gaat maar door. Onlangs doodden Israëlische soldaten nog hulpverleners in een konvooi. Dat is onaanvaardbaar.”

Critici zullen wellicht zeggen: Israël vecht voor zijn voortbestaan en moet juist doorgaan met de vernietiging van terreurorganisatie Hamas.

„Ik ben het niet eens met die redenering. Israël zal om tafel moeten met Hamas. Laat helder zijn: het is verschrikkelijk wat Hamas deed op 7 oktober 2023. Ik was toen ook angstig, wat gaat deze terreurorganisatie verder doen? Maar de reactie van het Israëlische leger is niet meer proportioneel. Veel te veel burgers in Gaza komen om.

Daarom ben ik blij dat als het ware het politieke midden van de Joodse gemeenschap in Nederland zich nu laat horen. Ik voel me verwant met iemand als de Joodse Nederlander Natascha van Weezel. Zij is kritisch op Israël, maar ook op antisemieten. Zij treedt min of meer individueel op.

Ik ben blij dat wij met onze petitie als groep opereren. Daarin zitten bijvoorbeeld ook socioloog Abram de Swaan en de schrijfsters Hella Rottenberg en Judith Belinfante, oud-directeur van het Joods Historisch Museum. Ik vind het opwindend en bijzonder dat al meer dan 1300 Joodse Nederlanders zich achter onze petitie scharen. Ons verhaal slaat aan. De groep ondertekenaars wordt steeds groter. Dat geeft hoop.”

Wat vindt u van de redenering dat Hamas verantwoordelijk is voor burgerdoden in Gaza, omdat Hamasterroristen zich verstoppen tussen burgers?

„Ik kan niet meegaan in die droevige redenering. Nogmaals: de proportionaliteit van het optreden van Israël is ver te zoeken. Israël stelt zo teleur. Veel te veel burgers in Gaza komen om. Veel te veel mensen lijden daar honger. Waar gaat dit in vredesnaam heen? Waar brengt al dat geweld ons?”

Critici ter linkerzijde zullen u misschien verwijten dat u eerder in actie had moeten komen tegen de regering van Netanyahu.

„Dat snap ik. Ik heb te lang mijn kop in het zand gestoken, zette de tv uit, wilde de verwoesting in Gaza niet zien. Die houding heeft te maken met mijn verbondenheid met Israël, die ik overigens altijd zal blijven voelen. Door nu de petitie te lanceren, kom ik in actie tegen mijn eigen machteloosheid. Overigens was ik eind vorig jaar ook openlijk kritisch op Israël. Toen betoogde ik in opinieblad De Groene Amsterdammer onder de kop ”Niet namens mij” dat ik niet meer trots op Israël kan zijn.”

Enkele jaren geleden betoogde u in een tv-interview dat u zich zorgen maakt over hardnekkig antisemitisme. Staat dat betoog op gespannen voet met uw steun voor de huidige petitie?

„Nee. Mensen halen steeds vaker Joden en Israël door elkaar. Juist angst voor antisemitisme drijft me om deze petitie te lanceren. Want door het gedrag van de staat Israël neemt het antisemitisme toe.”

Pro-Palestijnse betogers bezetten maandag onder meer het Maagdenhuis van de Universiteit van Amsterdam. Wat vindt u daarvan?

„Ik begrijp de protesten. Daar moet ruimte voor zijn. Maar zodra protesten ontaarden in relschoppen, ben ik daar faliekant op tegen.”