De overheidsdienst schat de kans op 34 procent dat er 10.000 tot 100.000 mensen zijn omgekomen. De kans zou 22 procent zijn dat er nog meer doden zijn. De militaire junta in het land meldde vrijdagmiddag dat er tot dan toe 144 doden zijn gevallen en 732 mensen gewond zijn geraakt.

Eerder die dag vroeg de junta om internationale hulp. Een woordvoerder deelde die zeldzame oproep tijdens een bezoek van juntaleider Min Aung Hlaing aan een ziekenhuis in hoofdstad Naypyidaw. „We willen dat de internationale gemeenschap zo snel mogelijk humanitaire hulp biedt”, aldus de woordvoerder. Hij zei dat bloeddonaties nodig zijn voor patiënten in Naypyidaw, Mandalay en Sagaing.

Dat de junta die oproep doet onderstreept de ernst van de situatie. Want het militaire regime dat de scepter zwaait over het voormalige Birma, is internationaal erg geïsoleerd. Het land heeft een decennialange geschiedenis waarin het leger aan de macht is, maar leek vanaf 2011 te democratiseren. Totdat de junta op 1 februari 2021 de macht greep en verkiezingswinnaar Aung San Suu Kyi oppakten en haar partij NLD aan de kant schoven.

In het qua taal en etniciteit verdeelde land is de junta verre van populair. Minderheden hebben zich verenigd en bestrijden het leger. In een aanzienlijk deel van het land hebben de militairen niets te vertellen. Mensenrechtenorganisaties beschuldigen de junta van misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden.

Nieuws in beeld

Reddingsteams in Bangkok zoeken na het instorten van een gebouw naar overlevenden. beeld AFP, Lillian Suwanrumpa

Arbeiders in de Thaise hoofdstad Bangkok rennen weg van een gebouw terwijl het instort. beeld AFP

Reddingswerkers in de Myanmarese hoofdstad Naypyidaw dragen een gewonde naar een brancard. beeld EPA, Nyein Chan Naing

Hulpdiensten zijn massaal aanwezig in de Thaise hoofdstad Bangkok. beeld AFP, Lillian Suwanrumpa

Hartverscheurend

Amnesty International, dat stelt dat na de coup meer dan 3 miljoen mensen ontheemd zijn geraakt, geeft aan dat de aardbeving „niet op een slechter moment kon komen” voor het land. Volgens de aan de mensenrechtenorganisatie verbonden onderzoeker Joe Freeman zijn er in het gebied waar het epicentrum van de beving ligt veel gevechten tussen verzetsgroepen en het leger en worden veel militaire luchtaanvallen uitgevoerd.

„Het leger van Myanmar weigert al lange tijd hulp aan gebieden waar verzetsgroepen actief zijn”, zei Freeman. Hij roept het leger op alle hulporganisaties „onmiddellijk onbelemmerde toegang” te verlenen.

De Europese Commissie staat klaar om Myanmar en Thailand meer ondersteuning te bieden na de „verwoestende aardbeving”, zei voorzitter Ursula von der Leyen vrijdag op X. Europese Copernicussatellieten helpen volgens haar de eerste hulpverleners al, maar ze wil meer doen.

De Europese Unie staat klaar om noodhulp te bieden, zei Eurocommissaris Hadja Lahbib (Crisisbeheer).

De satellieten zijn volgens Lahbib geactiveerd om de gevolgen van de aardbeving beter te kunnen beoordelen. Ze laat weten diep bezorgd te zijn over de verwoesting door de zware aardbeving. „We houden de situatie in de gaten”, schreef de Eurocommissaris op X.

Von der Leyen noemt de beelden uit Myanmar en Thailand „hartverscheurend. Mijn gedachten gaan uit naar de slachtoffers en hun families. We zijn volledig solidair met jullie.”

Ook EU-buitenlandchef Kaja Kallas benadrukt dat de EU achter de bevolking van Myanmar en Thailand staat. „Dit maakt de reeds kritieke situatie in Myanmar, waar miljoenen mensen humanitaire hulp nodig hebben, nog erger.”

In Thailand werd met name hoofdstad Bangkok getroffen. Het grootste incident was het instorten van een wolkenkrabber in aanbouw. Vrijdagnamiddag was bekend dat er 5 doden waren gevallen en 117 mensen vermist waren.

Liften gecheckt

Vier uur na de aardbeving belde het Reformatorisch Dagblad met de Britse evangelist Andy Game (56) in Bangkok. Terwijl hij zat te lunchen, begonnen de lampen in het restaurant heen en weer te zwaaien. En toen Game naar buiten keek, zag hij dat het altijd drukke verkeer compleet was stilgevallen.

De evangelist en anderen werden geëvacueerd. Naschokken waren er op dat moment niet meer. Gewacht werd op het moment dat de autoriteiten zouden meedelen dat de situatie veilig is en mensen weer naar binnen konden. Hiervoor moesten eerst onder meer liften in gebouwen worden gecheckt.

Bang is Game niet geweest. „Ik heb dertig jaar in Japan gewoond en daar veel aardbevingen meegemaakt. Maar voor veel Thai was de aardbeving een beangstigende ervaring.”