Kopenhagen: Groenlanders zijn geen handelswaar
De Amerikaanse president Donald Trump kijkt met gretige ogen naar het grootste eiland ter wereld, Groenland, om het in te lijven en hij probeert daarbij de Groenlanders te paaien. Maar de meeste Groenlanders zijn niet van hem gecharmeerd.
Met een felle blik reageert kapster Bodil op mijn vraag wat ze ervan vindt dat Trump haar land Groenland wil kopen. „Wij zijn geen handelswaar, maar mensen uit een mensenland. Wij, Groenlanders willen géén Amerikanen zijn.”
Eigenlijk vindt ze ook dat Groenland niet tot Denemarken zou moeten behoren. Maar toch hoopt ze dat Groenland onderdeel blijft van het Deense Gemenebest. De kittige Bodil woont –net als een derde deel van de Groenlanders– al sinds haar vroege jeugd in Denemarken. Maar ze vindt het belachelijk dat ze daarom niet haar stem mocht uitbrengen tijdens de onlangs gehouden verkiezingen in Groenland.
In Groenlands hoofdstad Nuuk is met trommels geroffeld en gedemonstreerd tegen Trumps eisen
Elders in Kopenhagen zie ik Groenlandse vrouwen met tassen drank zeulen. Als ik over Trump begin, roepen ze luidruchtig: „We willen helemaal niet praten over Trump!” en lopen stug door. Ook in Groenland zelf reageren veel Groenlanders heftig op de wensen van de Amerikaanse president. In hoofdstad Nuuk is met trommels geroffeld en gedemonstreerd tegen Trumps eisen.
Bij de recent gehouden verkiezingen in Groenland gaven de leiders van vijf van de zes politieke partijen aan overname door de Verenigde Staten géén goed idee te vinden. Maar de Groenlanders zijn ook kritisch op het moederland Denemarken.
De verkiezingsuitslag laat zien dat er mogelijk verandering in de lucht zit. De grootste partij, Demokraatit, wil op termijn zelfstandigheid voor Groenland. En Naleraq, de op een na grootste partij, wil dat nu al.
Afgelopen week sprak ik met Jesper. Deze Deen is op zich niet tegen de onafhankelijkheid van Groenland. „Maar dan niet onder Trump”, benadrukt hij. Verder vraagt hij zich af of Groenland, dat het vooral van visserij moet hebben, überhaupt wel in staat is zich zelfstandig te bedruipen. „Ze zijn slechts met zo’n 55.000 inwoners”, stelt hij. „Hoe willen zij bijvoorbeeld goede medische zorg blijven houden?”
Bovendien gaat er jaarlijks nog steeds een grote geldstroom van zo’n 575 miljoen euro vanuit Denemarken naar Groenland ter ondersteuning.
Net als Jesper reageren veel Denen vrij nuchter op Trumps uitspraken over Groenland. Maar ook hier zijn Trumps onbegrijpelijke wensen en ook de schaamteloze houding van zijn vicepresident J.D. Vance ten aanzien Groenland voorpaginanieuws. Ook zijn nogal wat Denen ontstemd over de „slappe” houding van Mark Rutte, secretaris-generaal van de NAVO, die Trump niet tegensprak toen deze weer over de annexatie van Groenland begon.
Het zijn spannende tijden voor Groenland en Denemarken. Hoe ver gaat Trump in zijn eisen omtrent Groenland en wat betekent dit voor de verhouding van Groenland met Denemarken?