Minister-president Dick Schoof heeft instemmend gereageerd op de gezamenlijke verklaring waarin de Verenigde Staten en Oekraïne zich hebben uitgesproken voor een staakt-het-vuren. „Dit kan een belangrijke eerste stap zijn naar een duurzame vrede”, aldus de premier op X.

De kopstukken van de Europese Unie hebben verheugd gereageerd op de verklaring van Oekraïne en de Verenigde Staten over een voorgesteld staakt-het-vuren met Rusland. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en voorzitter van de regeringsleiders António Costa spraken op X van een „positieve ontwikkeling”. „Nu is Rusland aan zet.”

„We verwelkomen het nieuws uit Jeddah”, schrijven Von der Leyen en Costa in overeenkomstige berichten. Ze zijn ook blij dat de VS hebben besloten om de militaire steun en het delen van inlichtingen met Oekraïne te hervatten. Ze hopen dat dit een eerste stap kan zijn richting een „alomvattende, rechtvaardige en duurzame vrede voor Oekraïne”. „De EU is klaar om, samen met haar bondgenoten, haar rol te spelen in de komende vredesonderhandelingen.”

Het Amerikaanse voorstel voor een bestand tussen Oekraïne en Rusland gaat uit van „een volledig staakt-het-vuren voor dertig dagen, niet alleen ten aanzien van raketten, drones en bommen, niet alleen op de Zwarte Zee maar ook langs de volledige frontlinie”, zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky in een bericht op Telegram.

„Oekraïne verwelkomt dit voorstel, we zien het als positief, we zijn klaar om een dergelijke stap te zetten. De Verenigde Staten van Amerika moeten Rusland ervan overtuigen om hiermee in te stemmen”, aldus Zelensky. „De Amerikanen begrijpen onze argumenten.”

Oekraïne en de VS hebben afgesproken „zo snel mogelijk” een overeenkomst te tekenen over het winnen van Oekraïense bodemschatten. Washington eiste een deal over zeldzame mineralen om de hulp te vergoeden die de VS Oekraïne hebben verstrekt.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zou het akkoord twee weken geleden op bezoek in het Witte Huis beklinken, maar dat kwam er niet van toen dat bezoek ontaardde in openlijke ruzie.

Veel is niet bekend over het voorgestelde bestand. Het zou gaan om een „onmiddellijk, 30-daags interim-staakt-het-vuren”. Dat zou verlengd kunnen worden als beide landen daarmee instemmen.

De Verenigde Staten hebben toegezegd om met Rusland in gesprek te gaan om erop aan te dringen dat Moskou ook moet meewerken. Over eventuele veiligheidsgaranties en de rol van Europa daarin wordt niets gezegd. Wel staat er dat Oekraïne Europa zal „betrekken in het vredesproces”.

De Verenigde Staten gaan per direct weer militaire steun en inlichtingen leveren aan Oekraïne. Dat hebben diplomaten uit beide landen afgesproken tijdens gesprekken in Saudi-Arabië, staat in een gezamenlijke verklaring.

Tijdens die gesprekken is Oekraïne akkoord gegaan met een Amerikaans voorstel voor een bestand met Rusland van dertig dagen. Rusland moet nog akkoord gaan, meldde het kantoor van de Oekraïense president dinsdag in een gezamenlijke verklaring met de VS.