Lidstaten moeten extra defensie-uitgaven opvangen via bezuiniging
Als Europese landen volgens plannen van de Europese Commissie voor 650 miljard euro aan wapens willen kopen, dan zijn bezuinigingen of belastingverhogingen op termijn onvermijdelijk. Daarvoor waarschuwde een EU-bron dinsdag.
Er is iets meer duidelijkheid over het Europees herbewapeningsplan van voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen. Met dat plan moeten honderden miljarden beschikbaar komen voor extra defensie-uitgaven. Een van de maatregelen is het versoepelen van de begrotingsregels, zodat elke lidstaat 1,5 procent van zijn bruto binnenlands product (bbp) extra aan defensie kan uitgeven. Na verloop van tijd moeten die extra uitgaven wel in de nationale begroting worden opgevangen, waarschuwt een EU-bron. Dit betekent dat lidstaten hun belastingen moeten verhogen of moeten bezuinigen.
„Het kan eigenlijk niet anders”, zegt een EU-bron. Als dat niet gebeurt lopen de schulden te hoog op. Als alle lidstaten de komende vier jaar 1,5 procent meer uitgeven aan defensie, is er 650 miljard euro beschikbaar.
Een ander onderdeel van het voorstel van Von der Leyen is dat lidstaten een plan kunnen indienen om defensiematerieel voor Oekraïne te kopen of te produceren. Als dat plan wordt goedgekeurd, kunnen zij daarvoor een lening bij de Europese Commissie afsluiten. Het moet gaan om materieel dat Oekraïne het hardst nodig heeft, zoals lucht- en raketverdediging, artilleriesystemen, raketten en munitie, drones en antidronesystemen.
De Europese Commissie leent nog eens 150 miljard euro op de kapitaalmarkt. De lidstaten mogen het geld voor lange tijd lenen, waarover zij rente moeten betalen. De duur van de leningen en de hoogte van de rente zijn nog niet vastgelegd. De Europese Commissie leent normaliter tegen zeer gunstige rentetarieven.
„Het is tijd dat we ons herbewapenen, ons extra uitrusten en gereed zijn voor de verdediging van Europa”, schrijft EU-buitenlandchef Kaja Kallas op X. „We zullen alle middelen aanwenden die we hebben. We moeten ook onze steun aan Oekraïne opvoeren.”
De lidstaten moeten nog met het herbewapeningsvoorstel van Von der Leyen instemmen, wat dus een totaalbedrag van 800 miljard euro behelst.