PKN verlaat platform; „X niet veilig in handen van Elon Musk”
De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) stopt per 1 maart met het gebruik van het socialemediaplatform X, het voormalige Twitter. „De toon van de gesprekken, desinformatie en invloed van de eigenaar zijn onverenigbaar met waar wij voor staan” liet de kerk vrijdag op X weten.
In de verklaring op de eigen website schrijft de PKN dat dat het platform niet meer past bij de waarden waar de Protestantse Kerk voor staat. Zowel de scriba en de preses van de kerk als de algemeen directeur van de dienstenorganisatie zullen geen gebruik meer maken van X. De PKN had op X ruim 10.000 volgers.
Scriba dr. René de Reuver van de PKN zegt dat het besluit om X te verlaten weloverwogen is genomen. „Een belangrijke punt was dat eigenaar Elon Musk nu ook politieke macht in Amerika heeft. Hij drukt zijn stempel op het platform en probeert dat naar zijn hand te zetten, het moet passen bij zijn overtuiging. Dat strookt niet met de vrijheid die je van een communicatiemiddel mag verwachten. De scheiding van de machten is hier in het geding. Het is niet goed dat een zeer invloedrijke figuur als Musk dit platform zo in de greep heeft. Dat zet de vrije meningsuiting onder druk.”
Bedoelt u dat er berichten van X worden verwijderd?
„Dat is mijzelf nog niet overkomen, maar vergis je niet in de invloed die Musk op het geheel van X heeft. Het platform is dienstbaar aan zijn ideeën en opvattingen. Daarmee wordt een grens overschreden. Als kerk moet je daar niet aan willen meewerken. Laten we ervoor waken dat we in een politiek systeem worden gedrongen dat veel meer invloed heeft dan we wellicht denken.”
Kunt u een voorbeeld geven?
„Ik vrees dat de bescherming van de privacy bij Musk niet in goede handen is. Wat gebeurt er met de gegevens van de gebruikers van X? Waar komen die terecht? En worden die niet door politieke machten gebruikt op een manier die de gebruikers helemaal niet willen? Dat zijn fundamentele vragen die ik bij X heb.”
Is X niet bij uitstek een medium om mensen buiten de kerk te bereiken?
„Dit is wat overdreven gesteld. Natuurlijk bereik je met een groot aantal volgers een groot publiek. En als kerk zou je ook op een positieve manier kunnen bijdragen aan de discussies die op dat platform worden gevoerd. Maar X is toch vooral een plek waar mensen in hun eigen bubbel zitten. En vanuit die bubbels schieten ze dan op elkaar. Ik heb nooit zo gemerkt dat we met onze berichten op X een heel breed bereik hadden. Alleen in de coronatijd was dat het geval, maar verder nauwelijks. Het is vaak ook niet fraai wat er als commentaar wordt geplaatst bij berichten die wij posten.”
De verharding in de discussies speelde een rol bij het besluit om weg te gaan bij X?
„Dat is zeker zo. Het is natuurlijk prima om in discussies hartgrondig met elkaar van mening te verschillen en scherp te discussiëren. Dat is niet het probleem. Maar de manier waarop dat op X gebeurt, soms zelfs met bedreigingen, gaat de perken vaak ver te buiten. Ook vanuit christelijk oogpunt betreur ik dat ten zeerste. We moeten de ander altijd als mens blijven zien; de menselijke waardigheid is ook in de communicatie fundamenteel. Het is niet zo moeilijk om netjes te blijven als je het met de ander eens bent, maar de fatsoensnorm geldt juist als je met elkaar van mening verschilt. Als dat niet langer het geval is, moet je je afvragen wat je nog op X hebt te zoeken.”
Geldt de kritiek niet voor andere sociale media, zoals Facebook en Instagram?
„Die blijven we vooralsnog wel gebruiken, maar we kijken kritisch naar alle vormen van communicatie, of het nu boeken of films zijn, of sociale media. Daarbij vragen we ons steeds af in dienst waarvan ze staan. Is het gebruik ervan te verenigen met waar we als kerk, als christenen voor staan?”
