Indiase voorganger David: We hebben hier meer vijanden binnen dan buiten de kerk
Terwijl christenen in delen van India zwaar worden vervolgd, is het zuiden een oase van vrijheid. Voor ds. Christopher Poshin David uit Chennai dreigt geen geweld of arrestatie, maar juist onkunde en liberale theologie. „We hebben hier meer vijanden binnen dan buiten de kerk.”
Ds. Christopher Poshin David duwt de houten deur van het winkeltje bij de Sint-Thomaskathedraal open. Het bedevaartsoord is bepaald niet zijn favoriete plek –de predikant gruwt van de heiligenverering– maar wel de enige in Chennai waar hij een wit predikantenboordje kan vinden. De rooms-katholieke kathedraal, stralend wit in de zon, werd gebouwd boven het vermeende graf van de apostel Thomas, die volgens de overlevering het christendom naar India bracht.
Even later stapt de gereformeerde predikant met lege handen weer naar buiten. Geen boordje vandaag. De Indiër denkt er zo het zijne van. Toen hij voor de eerste keer kwam voor het kraagje, lag dat zonder aarzelingen op de toonbank. „Van welke parochie ben je?” klonk het van achter de kassa. Toen hij eerlijk antwoordde, kreeg hij de kraag met tegenzin mee. „Sindsdien lukt het me niet meer om aan een wit boordje te komen. Ze zijn hier niet zo happig op protestanten.”
Maar ook de gevestigde protestantse kerken in het zuiden van India –waar het merendeel van de christenen in het land woont– moeten weinig van zijn kerk hebben. Ds. David is predikant van de Trinity Presbyterian Church in Chennai, een miljoenenstad in de zuidelijke deelstaat Tamil Nadu. ”Trinity”, zoals ds. David zijn kerk noemt, onderschrijft de Westminster Confessie en is aangesloten bij de Presbyterian Church in India (Reformed), een klein kerkverband met enkele tientallen gemeenten.
„Het is eenzaam hier in Chennai, vooral als je gereformeerd bent”, zegt de predikant in een koffietent in het centrum van de stad. „Andere kerken zien ons als buitenstaanders. Pinksterchristenen beschuldigen ons ervan de Heilige Geest niet serieus te nemen, en vanwege onze calvinistische overtuiging worden we door de andere reguliere kerken soms zelfs als sekte bestempeld.” Er zijn wel enkele onafhankelijke (gereformeerde) baptistengemeenten in de stad, maar zij opereren zelfstandig en onderhouden weinig contact, aldus ds. David.
De hoofdstromen binnen het protestantisme in India hebben een liberale en vrijzinnige inslag, weet hij. „In de omgeving zijn verschillende presbyteriaanse kerken, maar die zijn allemaal vrij liberaal”, zegt ds. David. Datzelfde geldt volgens hem voor de grootste protestantse denominatie, de Church of South India.
Daarnaast hebben pinksterkerken de afgelopen decennia een sterke opkomst doorgemaakt. Hoewel deze beweging veel mensen heeft bereikt, zijn veel van deze kerken beïnvloed door het welvaartsevangelie, een boodschap die ds. David als problematisch ervaart. „Sinds de jaren negentig heeft het pinksterdenken veel terrein gewonnen, met grote megakerken die vaak een boodschap van voorspoed en succes verkondigen.”
R.C. Sproul
Ds. David is zelf afkomstig uit een liberale methodistenkerk, vertelt hij. „In gesprekken met calvinistische vrienden probeerde ik het arminianisme te verdedigen, maar diep van binnen wist ik dat ik geen sluitende antwoorden had. Door die worsteling en door onlinebronnen van theologen als John Piper, John MacArthur en R.C. Sproul begon mijn denken te veranderen. Ik onderzocht de Bijbel en langzaam werkte Gods Geest in mijn hart. Na enkele maanden openden mijn ogen zich voor de waarheid van het calvinisme.”
Die overtuiging leidde hem na zijn predikantsopleiding aan het Presbyterian Theological Seminary naar Chennai. „Ik voelde de nood van deze stad. Er is een groot tekort aan Bijbels gefundeerd onderwijs.” De Trinity Presbyterian Church is een kerkplanting van de regionale ”presbytery”, vergelijkbaar met een kerkelijke classis in Nederland. Wat in 2020 vanwege de Covid-19-pandemie begon als online Bijbelstudies groeide uit tot fysieke samenkomsten. Op 9 oktober 2022 vond de eerste officiële kerkdienst plaats. Inmiddels komt de gemeente samen in een gehuurde ruimte. Op zondag bezoeken zo’n zestig veelal jonge volwassenen en enkele kinderen de dienst.
Veel gemeenteleden hebben een achtergrond in liberale kerken of de pinksterbeweging. Dit maakt het introduceren van de gereformeerde leer een uitdaging, vertelt Johann Ratnaiya, ouderling in opleiding: „In Tamil Nadu hebben pinksterkerken met veel enthousiasme, maar weinig theologische diepgang, een christendom gecreëerd waarin wij nu eerst veel moeten afbreken. Pas daarna kunnen we de basisprincipes van het christelijk geloof opnieuw uitleggen.”
Gevaarlijk
De Indiër weet waar hij het over heeft; hij is zelf afkomstig uit een pinksterkerk. Voor hem was de overgang naar gereformeerd denken een hele zoektocht, vertelt hij. „Ik studeerde zelfs aan een pinksterseminarie, maar kreeg daar meer vragen dan antwoorden. Ik hoorde dingen die ik niet in de Bijbel kon terugvinden”, vertelt hij in een benedenwoning van een appartement in een grote wijk in het zuiden van Chennai.
Een vriend wees hem op de Strange Fire Conference van John MacArthur. Dat blijkt levensveranderend. „De panelleden bespraken waarom de pinkstertheologie gevaarlijk is. Ik herinner me dat deze predikanten constant de nadruk legden op de Schrift alleen. Toen besefte ik dat ware zekerheid alleen in Christus te vinden is, en niet in allerlei ervaringen van de Heilige Geest. Dat moment veranderde mijn leven. Het moet helemaal om Christus gaan, van begin tot eind.”
Ratnaiya kende ds. David al uit zijn studietijd en sloot zich bij Trinity aan. Hij is sinds het begin betrokken bij de kerkplanting. Andere gemeenteleden vinden de kerk vaak via internet. Ds. David: „Veel mensen stuiten online op Piper, MacArthur of Sproul en beseffen dat hun theologie Bijbels is. Dan zoeken ze op internet naar een gereformeerde kerk in India, vinden ons en nemen contact op.”
De kleine gemeente staat soms voor grote uitdagingen. Ratnaiya merkt op dat de tegenstand vaak uit onverwachte hoek komt. „In Tamil Nadu hebben we meer vijanden binnen de kerk dan daarbuiten. Er wordt veel laster verspreid over wat we doen en over calvinisme in het algemeen.”
Daarnaast krijgt de Trinity weinig financiële steun en is zij nog piepjong. „We zijn nog volop bezig met het opbouwen van structuren”, zegt ds. David. De kerk heeft nog geen eigen ouderlingen, maar wordt ondersteund door twee ouderlingen uit de presbytery. „Dat betekent dat er veel werk op mijn schouders rust. Maar God heeft ons geweldige mensen gegeven die helpen en ondersteunen.”
Vervolging
In tegenstelling tot Noord-India, waar christenen vaak met vervolging te maken hebben door radicale hindoes, is de situatie in Tamil Nadu relatief vrij, ervaart de predikant. „In het noorden worden pastors mishandeld of gearresteerd. Wij hoeven daar, door Gods voorzienigheid, niet bang voor te zijn. We hebben veel meer vrijheid.”
Dit heeft te maken met de samenstelling van de Zuid-Indiase samenleving, die traditioneel tolerant en pluralistisch is, legt ds. David uit. „In Tamil Nadu laten mensen je je gang gaan, zolang je anderen niet hindert. Tijdens Kerst zijn niet-christenen vaak bereid om mee te vieren, en ze verwachten dat wij hetzelfde doen bij hun vieringen.”
Toch ziet ds. David een verschuiving. De invloed van hindoenationalisme, die in het noorden al sterk voelbaar is, begint ook in het zuiden door te dringen. „Je ziet het op televisie en in de media. Waar mensen vroeger radicale nationalistische opvattingen voor zich hielden, worden die nu openlijk verkondigd.”
De politieke situatie in Tamil Nadu biedt christenen een zekere bescherming. „De regering is links-marxistisch en beschouwt religie als onzin, maar ze waardeert het werk dat kerken doen voor armen en onderwijs. Dat zijn ook speerpunten voor de regionale overheid. Daarom worden we beter behandeld dan in staten waar hindoenationalisme dominant is."
