OpinieCommentaar
Bondskanselier Merz wacht zware klus
Het is feest bij de Duitse christendemocraten. Met 28,5 procent van de stemmen is de CDU/CSU als grootste partij uit de bus gekomen. De partij mag zich dan de winnaar van de verkiezingen noemen, ze is niet de grote winnaar.
Hoofdredactie
Dat is de extreemrechtse AfD, die haar aanhang in drie jaar tijd zag verdubbelen van 10,4 naar 20,8 procent van de stemmen. Daarmee is de partij de grootste oppositiepartij, want het staat nu al vast dat de christendemocraten niet met de AfD in zee zullen gaan. De andere partijen zijn dat evenmin van plan.
Dat de CDU/CSU nu de grootste partij is, betekent dat zij onder leiding van kanselierskandidaat Friedrich Merz een regering mag vormen. De christendemocraat mag zijn handen dichtknijpen dat hij slechts één coalitiepartner nodig heeft om een meerderheid in de Bondsdag te vormen.
Tegelijk begint nu in zekere zin pas het echte werk voor Merz. Coalitiepartijen verslaan die met elkaar overhoopliggen was geen ingewikkelde klus. Waar het nu op aankomt voor Merz is met de coalitiepartner –zo goed als zeker de sociaaldemocratische SPD– de komende jaren de AfD de wind uit de zeilen te nemen, zodat die niet groter wordt, maar wegkwijnt.
Christendemocratische CDU/CSU wint Duitse verkiezingen, maar radicaal-rechtse AfD grote winnaar
Om dat voor elkaar te krijgen zal Merz moeten zorgen voor stabiliteit. Als er iets is waar Duitsers gezien het verleden aan hechten, dan is het rust en orde. Concreet betekent dit dat de bondskanselier zich op het gebied van migratie hard moet blijven opstellen. De instroom van migranten moet Merz een halt toeroepen. Er moet, wat de interne veiligheid betreft, een einde komen aan aanslagen op kerstmarkten of aanvallen met messen bij Holocaustmonumenten.
De kwakkelende economie moet weer aan de praat worden gebracht, zodat de burger zich geen zorgen hoeft te maken over zijn werk. De Duitse industrie moet weer kunnen concurreren met China en andere landen.
Op buitenlands terrein moet Merz zien te dealen met Trump en Poetin, die zonder Europa een akkoord over Oekraïne willen uitonderhandelen. Veel tijd lijkt hem daarbij niet gegund. En als de Verenigde Staten niet meer garant staan voor de veiligheid van West-Europa, zal Duitsland -met andere landen- het leger aanzienlijk moeten versterken.
Krijgt Merz dit allemaal voor elkaar? Keert de rust in Duitsland weer en haalt hij de AfD de wind uit de zeilen? Het zal een enorme klus worden en het wordt nog moeilijker omdat de SPD haar huid duur zal verkopen. Doet Merz in de onderhandelingen water bij de wijn als het om abortus gaat? Of levert hij in op defensie? CDU/CSU en SPD moeten over hun eigen schaduw heen stappen in de strijd tegen de AfD. Vroeger lukte dat, toen een regering van deze partijen een Grote Coalitie heette. „Das war einmal”, zoals de Duitsers zeggen. In het Nederlands: Dat was vroeger. Keert deze tijd terug?