De levensloop van een product is op dit moment nog veelal ‘lineair’: grondstoffen worden gewonnen om iets te maken, en na gebruik wordt het weer weggegooid. Dat moet anders, vindt ook het kabinet, dat toewerkt naar een circulaire economie in 2050. Daarbij worden dode grondstoffen zoals mineralen en metalen hergebruikt en bestaat er nauwelijks afval meer. Als tussendoel moet het grondstofgebruik in 2030 gehalveerd zijn.

Dat lukt nog niet, schrijft het PBL. De nadruk in het beleid ligt nu vooral nog op afval en recycling, maar er moet ook aandacht zijn voor bijvoorbeeld ontwerp en reparatie. Ook op het gebied van recycling gaat het niet goed: bedrijven die plastic verwerken, hebben last van concurrentie uit China en de Verenigde Staten.

Een „kabinetsbrede aanpak” is volgens het PBL nodig om van een kringloopeconomie „de nieuwe norm” te maken. Voorbeelden van maatregelen die kunnen helpen, zijn statiegeld, belasting en eisen voor recycling. Ook plannen op Europees niveau zijn „cruciaal”, zoals een recht op reparatie.

Twee jaar geleden had het PBL ook al een kritische boodschap. Er is „nauwelijks vooruitgang” geboekt op het gebied van de kringloopeconomie, schreef het planbureau toen.

„Circulair moet de norm worden”, schreef staatssecretaris Chris Jansen (Milieu) in november in een Kamerbrief. Hij wil „bedrijven ondersteunen om stappen te blijven zetten”. Hij verwacht in september met een nieuwe versie te komen van het landelijke plan voor een kringloopeconomie. Deze donderdag spreekt de staatssecretaris op een bijeenkomst van het PBL over dit onderwerp.