Minister Wiersma kondigde vorige week aan dat ze de zogenoemde rekenkundige ondergrens voor stikstof wil verhogen. Stikstofneerslag onder die grens geldt als verwaarloosbaar. De uitstoters daarvan hoeven dan geen vergunning aan te vragen. Een hogere grens betekent dus dat er meer werk kan worden uitgevoerd waarbij stikstof vrijkomt. Het kabinet stelt dat de huidige grens zo laag ligt dat die wetenschappelijk gezien geen hout meer snijdt.

De landbouwminister zegt dat ze zich baseert op wetenschappelijke inzichten. Het RIVM heeft de minister geadviseerd, maar zegt niet te weten welke adviezen Wiersma nog meer heeft gekregen. Daarom zegt het instituut niet te kunnen ingaan op wat daarin staat. Het advies van het RIVM wordt later openbaar.

Al sinds 2019 zijn opeenvolgende kabinetten op zoek naar oplossingen voor wat de stikstofcrisis is gaan heten. In dat jaar verklaarde de Raad van State de stikstofregels van de overheid ongeldig, omdat die geen enkele garantie gaven op een afname van de uitstoot. Zo’n afname is volgens tal van ecologische onderzoeken wel nodig, omdat de natuur in beschermde gebieden achteruitgaat door te hoge stikstofconcentraties. De grootste boosdoener is volgens het RIVM ammoniak, afkomstig van de landbouw. De industrie en het verkeer dragen ook bij aan de uitstoot, vooral in de vorm van stikstofoxiden. Naast natuurschade dragen ammoniak en stikstofoxiden bij aan luchtvervuiling.

Een drempelwaarde waardoor een vergunning voor relatief kleine uitstoot niet nodig is, was ook al een van de pijlers van het gesneuvelde Programma Aanpak Stikstof (PAS). Sinds de hoogste bestuursrechter dat programma ongeldig verklaarde, is de kleinst mogelijke uitstoot in de buurt van natuurgebieden die al met stikstof zijn overbelast niet toegestaan. Wiersma erkent zelf ook dat de uitstoot omlaag moet en wil die opgave over alle sectoren verspreiden. Voor boerenbedrijven wil ze een emissieplafond, met veel vrijheid voor agrariërs om zelf in te vullen hoe ze daaraan gaan voldoen.