Gemeenten gaan over jeugdzorg, maar niet over het toezicht erop
Gemeenten moeten regelen dat er jeugdzorg beschikbaar is voor kinderen die hulp nodig hebben, maar ze kunnen alleen het papierwerk vooraf controleren. Over de kwaliteit van de zorg gaan de gemeenten niet, daar moet de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd toezicht op houden. En gemeenten gaan ook niet over de controle van pleegouders, dat is aan de Raad voor de Kinderbescherming. Dat zeggen de Vlaardingse zorgwethouder Jacky Silos-Knaap, Jeugdhulp Rijnmond en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG).
De wethouder en de beide organisaties spraken dinsdagavond met een commissie van de gemeenteraad van Vlaardingen over de zorg voor het zogenoemde pleegmeisje. Het inmiddels 11-jarige meisje belandde vorig jaar zwaargewond in een ziekenhuis, nadat ze ernstig zou zijn mishandeld door haar pleegouders uit Vlaardingen. Ze vroeg zelf meerdere keren om hulp, maar vrijwel niemand geloofde haar. Haar biologische moeder, haar school, de buren, een supermarktmedewerker en andere mensen uit haar omgeving sloegen ook tevergeefs alarm. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJV) concludeerden vorige maand dat het meisje volledig aan haar lot was overgelaten.
„We hebben de vraag gesteld: wat hadden we anders kunnen doen? Dan blijkt dat je als gemeente in een enorm complex stelsel een beperkte rol hebt. We hebben een verantwoordelijkheid, maar die is gedeeld”, zei wethouder Silos-Knaap. Gemeenten moeten volgens haar zorgen dat er genoeg jeugdzorg is en dat die goed is, „maar het is een enorme spagaat, je gaat uit van documenten die je bij de inkoop hebt gekregen en doet daar onderzoek naar. Hier waren die dingen op orde, maar sommige dingen laten zich niet in protocollen vatten. Dat is frustrerend, dit mag niet gebeuren.” Ze benadrukte dat ze de onvrede voelt en dat ze te weinig middelen heeft. „We kunnen niet ergens naar binnen gaan. Daar hebben we de kennis en de bevoegdheden niet voor.”
De VNG pleit ervoor om dat niet te veranderen. „Je moet niet dubbelen. Zolang het toezicht bij de inspectie ligt, moet je er niet een systeem naast bouwen”, zei Reinier Lagerwerf, die zich binnen de organisatie bezighoudt met jeugd en kansengelijkheid. Wethouder Silos-Knaap is het daarmee eens, „je wil niet dat alle 342 gemeenten afzonderlijk toezicht houden.”