Bijna twee op de drie artsen krijgen bij de gedachte aan tuchtrecht gevoelens van frustratie, en ruim de helft van hen voelt ook angst. De angstgevoelens zijn zelfs iets groter bij artsen die geen tuchtklacht hebben gehad.

Artsen geven in de enquête aan dat ze zich een „schietschijf” voelen, „aangeschoten wild” en „vogelvrij”. Ze hebben het gevoel dat ze als arts te weinig worden beschermd.

Veel artsen komen patiënten tegemoet uit vrees voor een tuchtklacht. „Toch maar die extra scan, dat extra bloedonderzoek, extra consultje, nog maar een controle. Alles om niet nog een keer zo’n enge brief te krijgen”, schrijft hoofdredacteur Susanne van der Velde van Medisch Contact.

Levensveranderend

Een tuchtzaak hakt erin, zo komt uit de enquête naar voren. „De stress die een tuchtzaak met zich meebrengt is, althans bij mij, levensveranderend geweest. In negatieve zin. De onmacht, de onzekerheid, het verlies van controle. Dit leidt tot mentale problematiek. Hierdoor ben ik door perioden met suïcidale gedachten gegaan”, vertelt een cardioloog.

Ook tuchtzaken waarbij de arts in het gelijk wordt gesteld, geven stress. „Ik heb twee tuchtzaken gehad die beide ongegrond verklaard werden, maar die mij beide een jaar van mijn leven gekost hebben”, aldus een bedrijfsarts. „Het kostte veel geld en tijd die ik ook aan patiëntencontact had kunnen besteden. Nu werk ik steeds defensiever, uit angst voor weer een klacht, en ben ik niet meer de spontane arts die ik vroeger was.”

Mondiger

De voorzitter van het Regionaal Tuchtcollege Amsterdam, Geert Lycklama à Nijeholt, is geschrokken van de opmerkingen uit de enquête. Volgens hem is de uitspraak van verreweg de meeste zaken echter dat de arts correct heeft gehandeld. „Ik denk dat mensen het vertrouwen moeten hebben dat het bedoeld is om de hele beroepsgroep te verbeteren en niet om die ene persoon een zware maatregel op te leggen”, zegt hij tegen de NOS.

Directeur Arthur Schellekens van Patiëntenfederatie Nederland zegt tegen de NOS dat hij denkt dat artsen eraan moeten wennen dat de patiënt terugpraat: „Ik denk dat de tijd voorbij is dat patiënten volgzaam zijn en alles wat de arts zegt voor waarheid aannemen. Ze zijn mondiger en assertiever.”

Het artsenvakblad zette in december een enquête uit onder ruim 38.000 artsen. Ruim 6800 mensen vulden de enquête volledig in. De resultaten van het onderzoek verschenen donderdag in het nieuwste nummer van Medisch Contact.