„Jongeren laten het wel uit hun hoofd om op school te vertellen dat ze homo zijn. Ze ervaren het klimaat als nog niet veilig genoeg”, is de ervaring van Christine Stam-van Gent en Herman van Wijngaarden in het artikel ”Eerst luisteren naar homoseksuele jongeren” (RD 10-1). Dat is ook de ervaring van chatmetchris.nl, onder andere tijdens onze lessen over respect en seksualiteit op diverse christelijke en reformatorische scholen.

Lees ook

Stam-van Gent en Van Wijngaarden: Eerst luisteren naar homoseksuele jongeren

Vaak laten volwassenen in hun reactie op het verhaal van een jongere het eigen perspectief doorklinken.

Als we vragen of een leerling zichzelf mag zijn, dan wordt daar overwegend met „ja” op geantwoord. Op de vraag of een leerling in de klas voor homofiele gevoelens mag uitkomen, wordt overwegend met „nee” geantwoord. Met als reden: „Omdat je gepest kunt worden.” Of: „Beter gewoon niet, dan kunnen ze beter naar een andere klas, hoor.” Het zijn radicale meningen. Homofilie wordt door jongeren niet voor niets als spannend ervaren. „Want wat als diegene nu verliefd op mij wordt?” „Kan ik nog gewoon vriendin zijn als mijn vriendin lesbisch is?”

Kwetsbaarheid

Het advies van Christine Stam en Herman van Wijngaarden om eerst naar de jongeren te luisteren juichen wij van harte toe. De cijfers van chatmetchris.nl onderstrepen dat daar ook een behoefte van jongeren ligt. Maar liefst 38 jongeren hebben vorig jaar hun kwetsbaarheid in verband met hun seksuele gevoelens getoond op chatmetchris.nl met de vraag: „Hoe vertel ik het aan mijn omgeving?”

Met dat wij jongeren oplossingen aandragen, treden we eigenlijk uit het contact

Jongeren willen iets van hun diepe gevoelens delen, zodat ze niet meer alleen hoeven te worstelen. De onderliggende behoefte is dat ze geliefd en gekend worden. Durven opvoeders, jeugdleiders en ambtsdragers jongeren veiligheid te bieden door oprechte interesse?

Luisteren, luisteren en luisteren

Naar jongeren luisteren is een ongelofelijke uitdaging. Echt luisteren wordt gekenmerkt door een oprecht geïnteresseerde houding, waarmee je de jongere uitnodigt om tevoorschijn te komen. Als je echt kunt luisteren, hoor je wat de ander nodig heeft.

Vaak laten volwassenen in hun reactie op het verhaal van een jongere het eigen perspectief doorklinken. Een perspectief dat ontstaan is vanuit levenservaring, waardoor we geleerd hebben wat goed voor onszelf is. Dat delen we graag met de ander, gevoed door het diepste verlangen om te leven tot eer van God. Het liefste behoeden we hen voor het maken van fouten. Dat is een liefdevolle intentie.

Op het moment dat we vanuit dat perspectief het gesprek aangaan, bestaat het gevaar dat wij vanuit de ”oplossing” communiceren. Door bijvoorbeeld te zeggen dat er homo’s zijn die kiezen voor een celibatair leven. Maar met dat wij oplossingen aandragen, treden we eigenlijk uit het contact. Kunnen we zo oprecht luisteren naar de jongeren? Jongeren hebben juist behoefte aan mensen die meeworstelen.

Luisteren levert een spanningsveld. Het brengt ons in een nieuwe wereld. De wereld van de jongeren, waar we als volwassenen niet altijd raad mee weten. Durven we ons eigen perspectief te parkeren en met heel ons zijn in verbinding met jongeren te staan?

Doen

Luisteren is een uitdaging. Als we daarvoor gaan, dan zullen jongeren ervaren dat we ondanks onze verschillende perspectieven nabij zijn. Hen liefhebben en al hun worstelingen willen leren kennen. Wij roepen opvoeders, docenten, jeugdleiders, predikanten en allen die rond jongeren staan op om deze uitdaging aan te gaan.

De auteurs zijn jeugdpastoraatadviseurs bij stichting Chris en Voorkom. Ze bieden kerken advies en begeleiding om sterk jeugdpastoraat vorm te geven.