Of het nu om een appel, een komkommer of een banaan gaat, de schil blijkt een bijzonder geschikte verpakking te zijn voor de voedzame binnenkant. Neem de bananenschil. De stevige, taaie schil beschermt niet alleen de zachte binnenkant, maar laat ook heel gecontroleerd de juiste stoffen tot het vruchtvlees doordringen, waardoor dat op de juiste manier kan rijpen tot een heerlijke voedzame banaan. Bovendien zegt de kleur van deze ‘verpakking’ precies hoever dit proces is gevorderd. Van groen naar geel naar bruin: daar hoeft geen houdbaarheidsdatum aan te pas te komen. Tenminste houdbaar tot donkergeel, maar daarna ook nog heel lang lekker.

Er zullen niet veel mensen zijn die een banaan met schil en al opeten, maar met het afpellen van een banaan gooi je wel zo’n 30 procent van het gewicht weg. De 100 miljard bananen die er wereldwijd jaarlijks worden gegeten, vormen zo een onvoorstelbare berg van 3,5 miljoen ton weggegooide schillen. Ondanks de ongewone structuur en smaak bestaat de schil voor wel 75 procent uit vezels. Bovendien bevat hij vitamines, magnesium en kalium. Genoeg reden voor allerlei koks om bananenschillen toch te serveren. Hoe rijper de banaan, hoe dunner en zoeter de schil. Gebakken als bacon of geblenderd tot smoothie zou hij prima geschikt kunnen zijn als vleesvervanger. Dan is het wel nodig om de schillen heel goed af te spoelen, want er worden veel bestrijdingsmiddelen gebruikt bij het kweken van bananen.

Dan de komkommerschil. Supermarkten maken er soms reclame mee dat hún komkommers niet in plastic zijn verpakt. Kennelijk is de schil zelf in staat om het vruchtvlees lekker vers te houden. Toch geldt dit alleen in de zomer, voor de komkommers die van Nederlandse bodem komen. Als ze helemaal uit Spanje moeten komen, verlengt een plastic verpakking de houdbaarheid met bijna twee weken. Maar dat ligt niet aan de schil van de komkommer, maar aan de rare wens om in de winter komkommers te willen eten. Diezelfde schil laat ons trouwens ook weten dat wij alleen maar onrijpe komkommers eten. Als we ze langer aan de plant laten zitten, worden ze geel en dan zijn ze pas echt rijp. In tegenstelling tot paprika’s, die geel zoeter zijn dan groen, wordt een komkommer minder smakelijk als hij rijpt. Hij wordt dan flauw en slap, dus eten we hem liever onrijp.

Rondom de appelschil is rond de jaren 70 een fabel ontstaan

Rondom de appelschil is rond de jaren 70 van de vorige eeuw de fabel ontstaan dat de meeste vitamines net onder de schil zitten. Waren het gebrekkige meetinstrumenten, de verwarring met andere voedingsstoffen (zoals antioxidanten en vezels) of de verkeerde interpretatie door de media? In ieder geval ben ik in mijn jeugd ook nog met die versie van de waarheid (op)gevoed. Tegenwoordig weten we dat de vitamines netjes door de hele appel verspreid zitten. Maar net als bij de meeste schillen zijn het de vezels die ze toch erg gezond maken.

Zacharias Klaasse is docent wiskunde. Behalve van cijfers houdt hij van de natuur. Daarom schrijft hij maandelijks over de schepping.