De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) liet dinsdag een duidelijke waarschuwing uitgaan: het betreffende product mag niet worden gegeten. Dit in reactie op een bericht van Albert Heijn. Het bedrijf meldde aan het begin van de week problemen met de kilozakken ingevroren blauw bessen. Het gaat daarbij om de verpakkingen met een houdbaarheidsdatum van voor 14 april 2026.

Het consumeren van de bessen kan serieuze gezondheidsklachten opleveren, en die zijn inmiddels ook vastgesteld. Twee mensen die het fruit hebben gegeten, zijn erdoor in het ziekenhuis beland.

Honderden

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gaat ervan uit dat honderden mensen besmet zijn. Al geven medici daarbij aan dat veel van die besmettingen niet zullen worden opgemerkt, omdat de betrokken mensen er niet ziek door worden.

Anderen zullen milde klachten hebben gehad, of die nog krijgen. Daarbij gaat het om onder meer vermoeidheid, misselijkheid en koorts. In de meeste gevallen gaan ze vrij snel over, maar met name ouderen en mensen met een lage weerstand kunnen er meer en langer last van hebben.

Virus

Hepatitis A wordt veroorzaakt door een virus. Dat kan zorgen voor een ontsteking van de lever. Iemand kan een besmetting oplopen door in aanraking te komen met uitwerpselen of urine van iemand die de ziekte heeft, meldt de site Thuisarts.nl.

In het geval van de bessen is het waarschijnlijk dat plukkers het virus onder de leden hadden en het hebben verspreid. Hepatitis A kan niet in vruchten doordringen, maar wel aanwezig zijn op de schil. Het fruit wassen helpt daar niet of nauwelijks tegen.

Polen

In sommige landen kan het virus ook op een andere manier worden overgebracht, bijvoorbeeld door kraanwater. Dat wordt vooral in tropische landen vaak niet voldoende schoongemaakt. Zo heb je in bijvoorbeeld Turkije en Marokko meer kans om de ziekte op te lopen.

De besmette bessen komen uit Polen, heeft Albert Heijn laten weten. Ook daar kan het probleem in theorie veroorzaakt zijn door (irrigatie)water, maar de kans lijkt dus groter dat mensen het virus hebben overgebracht.

November

De eerste besmettingen hebben zich volgens het RIVM al in november voorgedaan. Dat het probleem pas nu naar buiten komt, heeft verschillende oorzaken. Op medische sites is te lezen dat in de incubatietijd van de ziekte lang is. Met andere woorden: iemand die besmet is, krijgt pas weken later klachten. Daarna moet de huisarts de ziekte nog herkennen, en melden.

Vervolgens had het RIVM tijd nodig om de verdachte producten op te sporen en te onderzoeken. Het instituut wil geen voorbarige conclusies trekken.

Uitbraken van hepatitis A door het eten van besmet voedsel hebben zich in het verleden voorgedaan bij onder meer de consumptie van sla, bevroren aardbeien en frambozen.  De besmetting bleek in de meeste gevallen veroorzaakt door een slechte naleving van hygiëne onder plukkers.

De verdachte producten zijn uit de schappen gehaald. Mensen die een kilozak diepvriesbessen hebben gekocht, kunnen die terugbrengen naar een van de Albert Heijnwinkels, laat de supermarkt weten. Daar krijgen ze hun geld terug. „Bij gezondheidsklachten adviseren wij de huisarts te raadplegen”, staat in het terugroepbericht.