In de supermarkt, bij een benzinestation of in een restaurant met contant geld afrekenen: dat doen steeds minder mensen. Volgens Betaalvereniging Nederland werd in 2024 16 procent van de aankopen met bankbiljetten of munten betaald. In 2021 was dat nog 20 procent.

Ik ken genoeg mensen die nooit een cent op zak hebben. Zelf ben ik nog altijd van het team contant. Voor de dagelijkse boodschappen pin ik elke week een vast bedrag. En daar moet ik het dan zeven dagen mee zien uit te zingen.

Het is handig om altijd wat munten bij de hand te hebben, is mijn ervaring. Bijvoorbeeld voor de boodschappenkarretjes bij de supermarkt, toen die nog aan de ketting lagen. Of om langs de weg bij een kraampje kersen, honing of courgettes af te kunnen rekenen. Of voor een kluisje in een museum of op een station.

Je weet nooit in wat voor situaties je belandt én of het wel mogelijk is om met een pinpas te betalen

Onderweg geeft de wetenschap dat er een stapeltje eurobiljetten in mijn portemonnee zit me enigszins een gevoel van onafhankelijkheid. En als ik vergeet voor een kortere of langere reis geld te pinnen zorgt dat voor lichte stress. Je weet nooit in wat voor situaties je belandt én of het wel mogelijk is om met een pinpas te betalen. In het buitenland is dat vaak nog veel minder vanzelfsprekend dan een Nederlander geneigd is te denken.

Deurcollectes

Overtollig muntgeld gaat thuis in een potje. Bijvoorbeeld voor deurcollectes of om het eiermeisje dat elke week langskomt te betalen. Extra briefgeld is er meestal ook wel in huis, op een niet nader te benoemen plek, voor onvoorziene omstandigheden. Als je dat vertelde, werd daar in het verleden door gesprekspartners weleens lacherig over gedaan, want hopeloos ouderwets. Maar inmiddels wordt dat dus officieel aanbevolen. Halverwege december kondigden de Nederlandse banken aan binnenkort met een advies te komen om thuis extra geld achter de hand te houden. Dit vanwege toegenomen „geopolitieke spanningen”, bijvoorbeeld cyberaanvallen die het betalingsverkeer verstoren of platleggen.

De huidige aanbeveling van de Nederlandsche Bank is om voor noodsituaties 50 euro contant geld in huis te hebben. Wat het nieuwe advies concreet inhoudt is nog niet bekendgemaakt. Dat het om een groter bedrag zal gaan, ligt voor de hand.

Volgens een peiling van Hart van Nederland, half december, hebben veel mensen thuis al een financiële buffer. Van de 1700 respondenten zei 55 procent contant geld achter de hand te houden. In het artikel over deze peiling op de website van Hart van Nederland staat dat het gemiddeld om ongeveer 1000 euro per huishouden gaat.

Iedereen mag overigens zelf weten hoeveel contant geld hij in huis heeft. Als het bedrag hoger is dan 653 euro (voor fiscale partners: 1306 euro) moet het wel op de belastingaangifte worden vermeld. Contant geld wordt maar tot op zekere hoogte gedekt door inboedelverzekeringen; de maximale vergoeding ligt in veel gevallen tussen de 250 en 500 euro.

Verplaatsbare kluis

Maar hoe en waar bewaar je een stapeltje bankbiljetten als contant appeltje voor de dorst? Een kluis is misschien wel de veiligste plek om bankbiljetten in op te slaan. Maar dan moet hij wel aan de muur of de vloer verankerd zijn. Recent namen dieven in Monster nog een verplaatsbare kluis als buit mee.

Voor de hand liggende locaties om contanten te verstoppen zijn in een oude sok of onder een matras. Die plekken kun je dus beter vermijden. Al vraag ik me af hoeveel mensen er nog oude sokken achter in een la bewaren. Ook een klassieker: een bergplaats onder een losse vloerplank of in een holte van het dakbeschot.

Nieuws in beeld

beeld Getty Images

beeld Getty Images

beeld Getty Images

beeld Getty Images

beeld Getty Images

Op een website met informatie voor preppers (mensen die zich voorbereiden op noodsituaties) las ik dat de binnenkant van het waterreservoir van een wc en de vriezer tegenwoordig veelgebruikte bewaarplaatsen voor geld zijn. Goed ingepakt, neem ik aan. Juist omdat dit inmiddels voor de hand liggende locaties zouden zijn, luidt het advies om liever een andere plek te kiezen. Plak je geld liever aan de onderkant van een lade of in een gemakkelijk te openen ventilatiekanaal, wordt potentiële preppers aangeraden.

Losse vloerplank

Wie zaken van waarde veilig wil bewaren dan wel verstoppen, laveert tussen twee klippen door. In de eerste plaats wil je voorkomen dat anderen er met de buit vandoor gaan. Maar dingen te goed verstoppen kan er ook toe leiden dat je zelf vergeet waar je ze ook weer had gelaten. Zeker als je niet met enige regelmaat de bergruimte onder die losse vloerplank inspecteert.

Iemand vertelde me met enige trots dat inbrekers op een kwade dag wél de in huis aanwezige sieraden hadden meegenomen, maar dat ze het verborgen geld niet hadden gevonden. Het lag er in ieder geval niet naast of bij. Misschien is dat een nuttig uitgangspunt bij het bedenken van een goede bewaarplaats voor een envelop met geld: niet alle eieren in één mandje doen.

Voor alle verstopacties geldt: hoe onthoud je wat je ooit een slimme bergplaats vond?

Voor alle verstopacties geldt: hoe onthoud je wat je ooit een slimme bergplaats vond? Een gebutst blikje op een plank in de keukenkast kan een prima plek zijn om een rolletje bankbiljetten in te bewaren. Dat is niet de eerste plek waar een inbreker zal zoeken. Maar de kans bestaat dat je zelf ook vergeet welk blikje het was.

In een boek

Zelf hebben we ooit naar aanleiding van een crisis in de wereld (ik ben vergeten welke ook alweer) wat briefgeld verstopt in een boek. Na de aankondiging van de Nederlandse banken halverwege december rees opeens, ettelijke jaren en twee verhuizingen later, de vraag welke band het ook alweer was. Dat wisten we te reconstrueren. Maar er bleken geen bankbiljetten meer tussen de pagina’s te zitten. Misschien toch in de tussentijd een keer uitgegeven? Of naar een ander boek overgeheveld? Een titel die inmiddels naar een kringloopwinkel was afgevoerd, wellicht?

Les voor de toekomst: in een vergelijkbare situatie opschrijven wat die slimme verstopplek is. Dat briefje goed opbergen. En het verscheuren als de buffer wordt aangesproken.