Er is keuze genoeg als het gaat om opleidingen, studies en beroepen. Mooi, al die mogelijkheden, maar hoe weet je wat de juiste keuze is? Daarbij is er in onze maatschappij een grote druk om uit het leven te halen wat erin zit. Je leeft uiteindelijk maar één keer en het is jóúw leven. Keuzestress ligt zomaar op de loer.

Het is goed dat veel jonge mensen bij hun studie- en beroepskeuze vragen naar Gods wil. Zeker als die vraag niet wordt losgemaakt van je persoonlijke verhouding tot de Heere. De wil van God heeft betrekking op héél je leven: hoe je omgaat met je naaste, je tijdsinvulling, je geldbesteding. De wil van God is dat je Hem liefhebt boven alles en je naaste als jezelf. Dit is het uitgangspunt bij ál de keuzes die je moet maken.

Niet voor iedere situatie ontvangen we een bijzondere aanwijzing van de Heere. Sommige mensen denken zo. Ze gaan ervan uit dat God voor ieder mens een gedetailleerd levensplan heeft. Vervolgens zou je van stap tot stap moeten ontdekken welk specifiek plan God met jou heeft. Ik geloof niet dat we in de Bijbel hiertoe worden opgeroepen. Wel dat we worden aangespoord om de Heere te vragen om wijsheid en inzicht bij het maken van onze keuzes. Binnen de kaders van het Woord van God hebben we de vrijheid én de verantwoordelijkheid om eigen keuzes te maken.

Leidraad

Maar van tijd tot tijd kom je voor keuzes te staan waarbij je in het bijzonder behoefte hebt aan Gods leiding. Zoals bij je studie- en beroepskeuze. Hoe krijg je daarbij duidelijkheid? Met behulp van de volgende vijf punten: gebed, de Bijbel, omstandigheden, advies van anderen en innerlijke overtuiging. Dit is geen stappenplan of methode, maar een leidraad. Hoewel de volgorde van de punten niet onbelangrijk is.

1. Gebed

Het is goed om al onze vragen, twijfels en verlangens, ook over onze studiekeuze of ons beroep, uit te spreken in ons gebed. We hebben het nogal eens over onze gebedsmoeilijkheden: verhoort de Heere me wel, ik kan me zo moeilijk concentreren, ik voel er zo weinig bij. Wie herkent die vragen niet? Maar het zou goed zijn het wat vaker te hebben over het wonder dat er een God is Die hoort. Die ons genadig en vriendelijk uitnodigt om alles bij Hem bekend te maken (Filippenzen 4:6,7). In het vertrouwen dat voor Hem niets te klein of te groot is. De Heere belooft ons niet dat Hij van stap tot stap concrete antwoorden geeft, maar wel dat als we alles van Hem verwachten, we nooit beschaamd zullen worden. Wat kan dat besef ontspanning en zelfs vreugde geven.

Soms komt er na lang en veel bidden helemaal geen duidelijkheid. Het lijkt alsof God niet hoort. In ieder geval gebeurt er niets. Maar misschien is ‘geen antwoord’ toch wel een antwoord. Namelijk dat de Heere er niet alleen is om ons te helpen bij belangrijke keuzes, maar dat Hij heel ons hart en leven wil hebben. Is dat geen grote genade en goedheid van de Heere? Als de verloren zoon ver van huis een brief had gestuurd naar zijn vader met de vraag bij welke varkensboer hij moest gaan werken, had zijn vader misschien teruggeschreven: „Mijn zoon, kom toch naar huis!” Zou dat niet het antwoord kunnen zijn dat de Heere ons geeft: „Mijn zoon, geef Mij je hart…”

2. De Bijbel

De Bijbel heeft het hoogste gezag over heel ons leven, maar zegt niet concreet welke studie je moet gaan volgen. Wel kunnen er geboden en verboden zijn die relevant zijn voor onze keuzes. Denk alleen al aan het verbod om zonder noodzaak op zondag te werken. Daarnaast geeft de Bijbel ons principes en uitgangspunten die ons helpen bij het maken van onze keuzes. Zo onderzoekt de Bijbel ons op onze prioriteiten en diepste verlangens. Waar gaat het ons om bij het maken van onze studie- en beroepskeuze? Gaan we voor onze carrière, rijk worden, een indrukwekkend CV? Of is het onze vraag hoe we met onze talenten dienstbaar kunnen zijn voor God en onze naaste?

Om door de Bijbel geleid en geleerd te worden, moeten we geen hapsnap Bijbellezer zijn

Ik heb mensen ontmoet die niet ingingen op het aanbod van een prachtige, goedbetaalde baan. Ze wisten vooraf dat dit ten koste zou kunnen gaan van hun omgang met de Heere, de verantwoordelijkheid voor het gezin of de betrokkenheid op hun kerkelijke gemeente. Zulke keuzes maken indruk. Hopelijk kennen we veel van deze mensen, die ons inspireren om te kiezen voor wat echt belangrijk is.

Om door de Bijbel geleid en geleerd te worden, moeten we geen hapsnap Bijbellezer zijn, maar dagelijks en met aandacht het Woord van God lezen. Laat een losse tekst die je die dag ‘toevallig’ via een Bijbelapp binnenkreeg niet bepalend worden voor de keuzes die je moet maken. Dat lijkt een beetje op het met je ogen dicht de Bijbel ergens willekeurig openslaan om zo een antwoord te krijgen. Natuurlijk kan de Heere op een bijzondere manier tot mensen spreken. Door een Bijbeltekst of andere bijzondere omstandigheden. Daar zijn indrukwekkende voorbeelden van. Maar laten we vooral niet denken dat dit Gods gewone weg is. Dat kan overspannen verwachtingen geven, die vervolgens nog meer keuzestress geven.

De Bijbel is vooral bedoeld om de God van de Bijbel in Christus persoonlijk te kennen. In de persoonlijke omgang met de Heere krijgen we steeds meer zicht op waar het werkelijk op aankomt. Een moeilijke keuze kan daardoor heel eenvoudig worden. Het is net als bij een vader. Die vertelt je meestal niet gedetailleerd wat je allemaal mag en moet doen. Toch weet je, soms zelfs jaren later, precies wat hij zou willen dat je doet. Hoe komt dat? Gewoon, omdat hij je vader is.

3. Omstandigheden

Ook je omstandigheden hebben je gevormd tot een mens met unieke karaktereigenschappen, gaven en talenten.  De Heere is zo goed en genadig dat Hij in Zijn leiding hierbij ‘aansluit’. De bekende predikant C.H. Spurgeon ging ervan uit dat mannen met een zachte stem (er was in zijn tijd nog geen geluidsinstallatie) geen predikant moesten worden. Het kan gebeuren dat de Heere ons leidt naar iets wat in eerste instantie niet lijkt te passen, maar dat is meer uitzondering dan regel.

Vooral in de zorg zijn er donkere scenario’s; ook die nood is ”een omstandigheid” in deze tijd

Het is verstandig om na te gaan of een bepaald beroep aansluit bij je gaven en talenten. Dat zal niet altijd voor de volle 100 procent zo zijn. Bij elke studie en in ieder beroep is er wel iets wat je wat minder aanspreekt. Vanwege de vele vacatures wordt nogal eens de oproep gedaan om na te denken over een baan in de zorg of het onderwijs. De tekorten zijn nú al groot, maar vooral in de zorg zijn er donkere scenario’s. Ook die nood is ”een omstandigheid” in deze tijd. Christelijke zorg en christelijk onderwijs zijn van groot belang. Altijd, maar zeker in deze tijd. Waarom zou je niet een keer serieus overwegen of dit iets voor je is?

Vaak wil de Heere leidinggeven door in ons leven deuren te openen of te sluiten. Soms duidelijk en definitief. We moeten ons dan op iets anders richten. Maar wat in onze beleving een geopende deur is, kunnen we verkeerd interpreteren. Als we graag iets willen, kunnen we uit allerlei gebeurtenissen gemakkelijk een verkeerde conclusie trekken. Laten we nuchter omgaan met bijzondere en schijnbaar toevallige gebeurtenissen.

Opvallende omstandigheden op zichzelf zijn niet doorslaggevend. Dat zie je bij de profeet Jona. Hij moest van de Heere naar Ninevé, maar ging de andere kant op. Vanaf dat moment leken alle omstandigheden erop te wijzen dat dit een goede keuze was: er lag een schip gereed dat de andere kant op zou varen, er was ook nog plaats aan boord voor Jona en hij kreeg toestemming om mee te gaan. Je zou zeggen: Dat is toch allemaal niet toevallig? Maar Jona had eenvoudig gehoorzaam moeten zijn en naar Ninevé moeten gaan.

4. Advies van anderen

Als we staan voor een belangrijke beslissing is het goed om daar anderen bij te betrekken. We hoeven niet alles alleen uit te zoeken. Meestal hebben we familie, een vriendenkring en een groep gemeenteleden om ons heen. Zij kunnen veel betekenen bij het maken van een keuze. Laten we er gebruik van maken. Niet alleen door advies te vragen, maar ook door je te laten bevragen op je motieven, afwegingen en verlangens. Het moeten wel mensen zijn die je vertrouwt en die, als dat nodig is, je een kritische spiegel voor durven houden.

De reformator Johannes Calvijn, iemand die meestal goed wist wat hij wilde, voelde zich niet te goed om advies te vragen. Toen hij de vraag kreeg om een beroep naar Genève aan te nemen, twijfelde hij of dit Gods weg was. Hij vroeg zijn vrienden om mee te denken. Hij vertrouwde erop dat God hem op die manier raad zou geven.

De apostel Paulus schreef aan de gemeente van Korinthe over een zware periode die hij had doorgemaakt: „Maar God (…) heeft ons getroost door de komst van Titus” (2 Korinthe 7:6). God werkt door de middelen heen. Is het niet bijzonder dat de Heere ons in de regel op zo’n gewone, middellijke manier leidt?

5. Innerlijke overtuiging

Dat is voor chronische twijfelaars een moeilijk punt. Ze wegen alle voor- en nadelen, maar komen er niet uit. Soms zijn ze teleurgesteld dat, ondanks al hun bidden en zoeken, God zo veel aan hun eigen keuze overlaat.

Het is goed om te bedenken dat ”innerlijke overtuiging” niet hetzelfde is als ”absolute zekerheid”, maar veel meer de overtuiging dat je naar eer en geweten hebt gehandeld. En dan is een keuze maken geen waagstuk, maar een kwestie van overgave en vertrouwen. Als we die keuze biddend in Gods hand geven, mag dat ons rust geven. Ook als je later te maken krijgt met moeite en tegenslagen.

Kennelijk kun je in Gods weg zijn en toch in ‘een storm’ terechtkomen

De discipelen kwamen eens bij het overvaren van het Meer van Galilea in een geweldige storm terecht. Hadden ze een verkeerde keuze gemaakt, de overtocht niet moeten maken? Het antwoord is nee, want ze moesten van Jezus in het schip gaan en naar de overzijde varen (Markus 6:45). Kennelijk kun je in Gods weg zijn en toch in ‘een storm’ terechtkomen.

Politie

Door de jaren heen kan er veel veranderen in ons leven. Daarom hoeft een beroepskeuze niet per se een keuze voor het leven te zijn. Ruim veertig jaar geleden begon ik aan mijn eerste baan bij de politie. Daar heb ik veel ervaring opgedaan en veel geleerd en het heeft me gevormd. De meeste werkvreugde had ik in wat de Politiewet in artikel 2 noemt: „het verlenen van hulp aan hen die deze behoeven”. De Heere gaf in die tijd het verlangen en het gebed om daar nog veel meer mijn werk van te maken. Dat heeft de Heere gegeven door mijn werk bij De Vluchtheuvel. Was de keuze voor de politie verkeerd? Dat geloof ik niet. Het was een mooie en boeiende tijd waar ik in mijn verdere leven profijt van heb gehad.

Hoe weet je bij het kiezen van een studie of beroep dat je de keuze maakt die de Heere wil dat je maakt? Dat was de vraag. Het bovenstaande samengevat komt het hierop neer: bid zonder ophouden, leef bij een geopende Bijbel, luister naar wijze raad, neem jezelf serieus in wie je bent met al je gaven en kijk goed om je heen naar alle omstandigheden. Boven alles: leef dicht bij de Heere en richten je op Hem Die Zichzelf noemt „de overste Leidsman” (Hebreeën 12:2).

Rik van Groningen (67) was ruim twintig jaar directeur bij stichting De Vluchtheuvel. Momenteel is hij daar nog actief als mediator. Verder is hij ouderling van de gereformeerde gemeente van Kapelle.