De houtkachel fikt deze maandagmorgen dat het een lieve lust is. De berg hout voor de kachel wijst erop dat het nog een poos warm moet blijven, hier in de kantine van Camping Exloo. Het gebouwtje ligt in een grote kuil op het kampeerterrein. „We gaan ons letterlijk en figuurlijk ingraven”, lacht Cisca Velzel (62). Samen met haar man Theo (59) brengt ze de jaarwisseling door op de Drentse camping. Die is vuurwerkvrij. Knal- en siervuurwerk is er taboe. Vanuit Coevorden, hun woonplaats zo’n 25 kilometer verderop, zijn ze in hun antieke, blauwwitte Fordcamper afgereisd naar de camping enkele kilometers buiten Exloo.

„Als onze hond Spyke lichtflitsen van vuurwerk ziet, is-ie helemaal in paniek” - Cisca Velzel, gast vuurwerkvrije camping

Dat het stel de vuurwerkherrie ontvlucht, heeft alles te maken met hun hond, een 4-jarige Friese Stabij. Sier- en knalvuurwerk ontregelt het dier. „Als Spyke geknal hoort, slaat-ie op tilt”, legt Theo uit. „Ziet-ie lichtflitsen van vuurwerk, dan is-ie helemaal in paniek”, zegt Cisca, terwijl de zwart-witte viervoeter zich aan haar voeten vleit. „Dan kruipt onze hond onder de tafel.” Hoe kalmeert ze Spyke? „Ik aai over zijn kop en praat met hem: „Er is niks aan de hand. Maak je niet druk.””

Het echtpaar heeft het in hun woonplaats meer dan eens te stellen met keihard geknal. „Op een nabijgelegen woonwagenkamp steken ze al maanden vuurwerk af. En in de weekenden organiseert een club die houdt van heavy metalmuziek, bij ons in de buurt bijeenkomsten. Op vrijdagavond wordt zo’n feestje ingeluid: boem-boem-boem! En zondagavond wordt het afgesloten met weer:  boem-boem-boem! Dat moet je dan allemaal maar accepteren.”

Siervuurwerk kan Cisca best bekoren; daverende knallen van bijvoorbeeld de beruchte Cobra’s kunnen haar echter gestolen worden. „Dan fietsen jonkies op fatbikes voorbij, die knopen drie Cobra’s aan elkaar, steken een lont aan en gooien het ding weg.”  Ze spreidt haar handen. „Ze mogen dan wel hun tien vingers natellen.”

Ze zag dat het vuurwerk door de jaren heen zwaarder werd. „Vroeger braken we op straat astronautjes doormidden en staken we het hoopje kruit aan. Dan hoorde je een plofje. Dat vonden we toen een hele belevenis.”

Gek

Tal van hondenbezitters zoeken al jaren rond oud en nieuw hun toevlucht op de camping nabij Exloo. „Mensen vinden het prettig dat ze hier een rustige jaarwisseling kunnen vieren. Hun honden worden de dagen voorafgaand aan oudjaarsdag al gek van het vuurwerk”, zegt Chris Scheven (65). Hij runt de camping met zo’n zestig staanplaatsen al pakweg dertig jaar. „Ik heb een hekel aan vuurwerk; het mag hier absoluut niet worden afgestoken.”

In de „geluidsdichte” kantine zullen enkele tientallen campinggasten, al dan niet vergezeld van hun hond, op oudejaarsavond een hapje en drankje nuttigen. De campinggasten totaal weghouden van vuurwerk, gaat niet lukken. „Zeker net na middernacht zullen mensen in de omgeving vuurwerk afsteken. Dat houd je niet tegen.”

Ook René Noordman (49) is met zijn camper neergestreken bij Exloo. De man uit het Friese Appelscha was tientallen jaren militair. Door uitzendingen naar voormalig Joegoslavië en Afghanistan liep hij een posttraumatische stressstoornis (PTSS) op.  „We zijn genoeg beschoten.”  Onverwacht harde knallen kunnen hem danig ontregelen . „Als vuurwerk ineens achter mij ontploft, kan ik in paniek raken. Wanneer ik ’s nachts wakker schrik van een enorme knal, breekt het angstzweet me uit. Dan kun je me uitwringen.”

De voormalige militair is geen vuurwerkhater, integendeel. De afgelopen jaarwisseling genoot hij in de Australische stad Sydney met volle teugen van de wereldberoemde vuurwerkshows. De honderdduizenden toeschouwers staan dan langs het water „te juichen”, weet Noordman. „En je hoeft niet bang te zijn dat iemand ineens vuurwerk achter je voeten gooit.”

„Spullen slopen van anderen? Ik kan daar helemaal niet tegen” - René Noordman, ontvlucht vuurwerk

Autobanden

Bij eerdere jaarwisselingen boekte hij een „kamer op een bovenverdieping bij Van der Valk in Groningen”. „Dan heb ik uitzicht op de stad. Ik kan dan genieten van het siervuurwerk, terwijl ik de harde knallen nauwelijks hoor.”

Groen en geel ergert Noordman zich aan de vernielzucht van nogal wat jongeren op en rond oudjaar. „De jeugd die in Appelscha autobanden op kruispunten in brand steekt, jongeren die in Den Haag auto’s in de fik steken. Ik kan me best voorstellen dat mensen op oudejaarsavond wat gek doen. Maar denken dat je 24 uur per jaar mag doen wat je wilt? Spullen slopen van anderen? Ik kan er helemaal niet tegen. Mijn vader zei tegen me: „Ik breek je benen als je iets van anderen kapot maakt.” Zo heb ik mijn eigen zoon ook opgevoed.”

Noordman, zelf geen hondenbezitter, denkt dat hij met de andere vuurwerkmijders en hun viervoeters op oudejaarsavond een paar „gezellige” uren gaat beleven op de camping. „De hondjes vinden mij leuk, ik vind de hondjes leuk, dus dat is oké.”