Duizend bommen en granaten op Vliegbasis Soesterberg
De kogel is door de kerk; we besluiten de slapende Vliegbasis Soesterberg te doorwandelen. Vanwege de mengeling van geschiedenis en natuur. En om dat sprankje spanning.
Het waarschuwingsbordje spreekt onomwonden: het is ten strengste verboden om van de paden af te wijken. Nu is dat voor sommigen juist een aansporing. Maar hier gaat het om de risico’s van rondslingerende, niet-ontplofte munitie. Die ferme taal lijkt licht opgeblazen, maar ontneemt je de lust van het padje te gaan.
Als de Duitsers in 1940 vliegkamp Soesterberg innemen constateren ze neerbuigend: „Das ist kein Flugpark, das ist ein Sahara.” Een beetje gelijk hebben ze wel; grote heidevelden hadden plaatsgemaakt voor droog schraal grasland. De bezetter gaat aan het werk en maakt het vliegveld geschikt voor bommenwerpers. Ten noorden van de landingsbaan wordt een bos aangeplant. Alleen loofbomen, naaldbomen zijn te brandbaar.
In de aanloop naar de rode route ligt links het Nationaal Militair Museum, rechts een antitankwal. Voor het paviljoen Belvédère (wat vroeger een verbandgebouwtje was) buigen we af het bos in. Keurig in het gelid en goed gecamoufleerd staan er munitiebunkers, ook wel iglo’s genoemd. In de tijd van de Koude Oorlog lagen er enorme hoeveelheden bommen en granaten opgeslagen.
De blusvijvers vormden waterputten, voor het geval er brand uitbrak. Nu heeft zo’n poeltje een ander smoeltje: het krioelt er van leven. Libellen zetten hun eitjes af op de waterplanten en aan de oever resideert de (niet-giftige) ringslang.
Het is steeds schakelen tussen historie, techniek en natuur. Op het ene moment lig je, op je buik, over de rand van een vlonderpad te turen. Even later gooi je het hoofd in de nek om de radar van de verkeerstoren te zien draaien. Het enige militaire object dat niet slaapt.
De oudste papieren hebben toch de eikenstrubben. Het zijn meerstammige eiken die de eeuwen door regelmatig werden afgezaagd om de leerlooierijen van tannine uit de bast te voorzien. Op de voet groeiden dan weer nieuwe loten.
De kerosineheuvel had ten tijde van de Koude Oorlog een ondergrondse verbinding met het Botlekgebied.
De vliegbasis kent meerdere wandel- en fietsroutes, waarvan enkele over de start- en landingsbaan leiden. Trots meldt een folder dat hier Nederlands breedste fietspad loopt. Inderdaad, op 45 meter breedte hoef je elkaar niet in de wielen te rijden.
beeld Aad van Toor
beeld Aad van Toor
beeld Aad van Toor
beeld Aad van Toor
