De Syrische opstandelingen, geleid door de radicale groep Hayat Tahri al-Sham (HTS), veroverden binnen een week de steden Aleppo en Hama en lijken nu op weg om Homs in te nemen. De gebieden ten noorden van de derde stad van Syrië zijn al in handen van de jihadisten. Als Homs valt, ligt de weg open voor een verdere opmars naar Damascus en kunnen ook de toegangswegen naar de grote steden aan de kust worden afgesneden.

Het Syrische regeringsleger lijkt vooralsnog niet in staat serieuze tegenstand aan de opstandelingen te bieden, ondanks luchtsteun van Russische gevechtsvliegtuigen. Ook elders uit het land komen inmiddels berichten van lokale gewapende groepen die zich in de strijd tegen het regime hebben gemengd.

Dat gebeurde onder andere in Daraa en Nawa. Die laatste plaats ligt op slechts 13 kilometer afstand van de grens met Israël. Vandaar dat de Israëlische strijdkrachten, inlichtingendiensten en politiek de situatie in het buurland nauwlettend in de gaten houden. Premier Benjamin Netanyahu belegde donderdagavond een speciale zitting van het veiligheidskabinet om de risico’s in kaart te brengen en eventuele acties voor te bereiden.

Garantie

Jeruzalem heeft er belang bij dat de regering van Assad in het zadel blijft, omdat het de belangrijkste garantie is voor stabiliteit in het noordelijke buurland. Israël is vooral bezorgd dat de rebellen tot aan de grens zullen oprukken. Het heeft de opstandelingen al ondubbelzinnig gewaarschuwd uit het grensgebied weg te blijven. „We zullen geen dreiging aan de Israëlisch-Syrische grens tolereren; we zullen optreden om elke bedreiging voor de burgers van de staat Israël af te wenden”, aldus een verklaring van het leger.

De Joodse staat is er beducht voor dat Syrisch oorlogstuig in handen valt van de Libanese terreurbeweging Hezbollah, die deze wapens vervolgens weer tegen Israël kan inzetten. Om die reden viel de Israëlische luchtmacht deze week al diverse wapensmokkelroutes van Hezbollah langs de Syrisch-Libanese grens aan.

Israël houdt er inmiddels serieus rekening mee dat het Syrische leger totaal instort, onder druk van de pijlsnelle opmars van de opstandelingen. Daarmee zou ook het voortbestaan van de regering-Assad, die in belangrijke mate op de strijdkrachten steunt, ernstig in gevaar komen. HTS-rebellenleider Abu Mohammed al-Jolani verklaarde vrijdag dat het doel van de strijd is om een einde te maken aan het zittende regime.