Wisselende scribenten over ontwikkelingen in kerk en maatschappij

De Oezbeekse ouders Aleksandr en Karine dienden ruim tien jaar geleden hun eerste asielaanvraag in. De aanvraag werd afgewezen omdat Oezbekistan als veilig wordt beschouwd. In de jaren daarna zijn advocaten druk geweest met nieuwe  aanvragen, bezwaarschriften en juridische procedures. Nu dreigt het gezin uitgezet te worden. Logisch dat het zich grote zorgen maakt en een uitweg heeft gezocht.

Op 21 november klopte het gezin aan bij de Open Hof Gemeente in Kampen, na verschillende andere kerken benaderd te hebben. De kerkenraad aarzelde niet lang, de kerkdeuren gingen open en vanaf dat moment is er in Kampen een doorlopende kerkdienst om de overheid buiten te houden.

Wettelijk is in Nederland namelijk geregeld dat autoriteiten een kerk niet mogen binnentreden tijdens een kerkdienst. Vrijwillige voorgangers uit het hele land houden daarom de kerkdienst in Kampen gaande (RD 29-11).

De nood van het gezin raakte de kerkenraad. De predikant, Lex Boot, zegt in een interview met Family7 dat het besluit is genomen terwijl er door de (aanvankelijk  aarzelende) kerkenraad een golf van barmhartigheid ging. Terwijl de hoofden nog aan het overleggen waren, werden harten van kerkenraadsleden vervuld met energie.

Voor mij wringt dit soort besluitvorming. Het hart is belangrijk, maar als het hart besluiten gaat dicteren, verdwaal je. Gevoelens van medelijden zijn waardevol, maar kunnen niet zonder tussenkomst van wijsheid tot een besluit leiden. Misschien ook omdat ik meer ”van het hoofd” ben, komen bij mij veel kritische vragen boven. Laat ik er zes noemen.

De predikant stelt dat er sprake is van een „levensbedreigende situatie”. Niet omdat het in Oezbekistan onveilig zou zijn, maar omdat de kinderen, die „voelen als echt Nederlandse kinderen”, trauma’s zullen krijgen bij uitzetting. Vraag 1: Hoe weet de kerkenraad dat een gemiddeld trauma levensbedreigend is?

Vraag 2: Een verhuizing van een gezin naar een ander land is uitdagend, maar waarom is terugkeer naar een veilig thuisland traumatisch?

Vanaf de eerste afwijzing konden vader en moeder weten dat ze waarschijnlijk weer naar Oezbekistan terug zouden moeten. Vraag 3: Heeft de kerkenraad gevraagd waarom de ouders hun verantwoordelijkheid niet hebben genomen door hun kinderen voor te bereiden op terugkeer?

In de 24-uursdiensten mag elke christelijke voorganger die zich meldt, optreden. De enige zorg is dat de ”tafelkaars” blijft branden. Vraag 4: Hoe verbindt de kerkenraad dit instrumentele gebruik van de kerkdienst met de gedachte dat het een heilige dienst is?

Wij genieten in ons land godsdienstvrijheid. Het is zelfs wettelijk geregeld dat autoriteiten geen kerkdienst mogen verstoren. Vraag 5: Beseft de kerkenraad dat hij dit recht misbruikt door op een ongrijpbare en oneigenlijke manier de overheid tegen te werken?

Het motief van de kerkenraad is barmhartigheid. Ds. Boot zegt zich niet bezig te houden met juridische kwesties. Vraag 6: Realiseert de kerkenraad zich dat hij, door zich bewust niet bezig te houden met de juridische werkelijkheid, de indruk wekt dat christelijke barmhartigheid zich los van het recht voltrekt of zelfs tegenover het recht staat? Is dit niet een te goedkope versie van genadig handelen?

De tafelkaars zal de komende dagen blijven branden, maar het is te optimistisch om te denken dat door deze symbolische verlichting meer helderheid en inzicht bij de kerkenraad zullen ontstaan.

De auteur is mediator, coach en ondernemer.