Gamla: Masada van het noorden
Niet zelden wordt het verleden aangehaald om het vandaag te bekrachtigen en je erdoor te laten inspireren. Een geliefd gebruik in dat kader is bijzondere evenementen aan bijzondere locaties te verbinden. In Israël uit zich dat bijvoorbeeld in het houden van bar mitswa’s aan de Klaagmuur of het uitreiken van baretten aan jonge rekruten op woestijnvesting Masada.
Ook bij ons op de Golan houden we ervan om historische locaties te kiezen voor bijzondere gebeurtenissen. Zo werd de regionale snellereactiemacht, waar mijn man onderdeel van uitmaakt, afgelopen week ingezworen in het historische Gamla.
Na periodes van verval en herstel groeide Gamla uit tot een stad van formaat nadat terugkerende ballingen uit Babylon de nederzetting nieuw leven inbliezen. Historici smullen van Gamla, omdat er veel bekend is over de stad. De reden hiervoor is dat de bekende geschiedschrijver Flavius Josephus toevallig ook de legercommandant van Galilea was tijdens het verzet van Gamla tegen Rome. Onder Josephus’ leiding werd Gamla versterkt met vestingwerken. Naast uitvoerige beschrijvingen van de topografie van Gamla beschreef Josephus Flavius ook de details van de Romeinse belegering, het dappere verzet en de uiteindelijke val van de stad in het jaar 67 na Christus uitvoerig. Na de Romeinse verovering werd de stad nooit meer herbouwd.
Toen bijna twee millennia na Gamla’s val de herboren staat Israël werd uitgeroepen, vonden Joodse archeologen in Gamla een bijzondere munt. De munt dateert uit het jaar van Gamla’s verovering, drie jaar voor de verwoesting van de tempel. Op de munt staat de Hebreeuws-Aramese tekst: ”Voor de redding van het heilige Jeruzalem”. Het vinden van deze munt op deze plek strookt niet met de traditionele visie van een gefragmenteerd Joods front. Het laat zien dat zelfs in moeilijke omstandigheden de Joden in het huidige Noord-Israël zich verwant wisten met Jeruzalem en zichzelf als verdedigingslinie van Jeruzalem beschouwden.
Abba
Dat de leiding van mijn mans legereenheid juist Gamla uitkoos voor de officiële ceremonie was dan ook bewust. Net als in de tijden van Flavius Josephus wordt ook nu Joodse bewoning op de Golanhoogten bedreigd. En net als toen is de Golan de eerste verdedigingslijn van Jeruzalem.
Toen de nieuwe rekruten –grotendeels reservisten– bij aanvang van de ceremonie het historische Gamla binnenliepen, werden ze verwelkomd door tientallen kinderen die luid ”abba!” riepen. Daarmee voelde voor velen van ons de cirkel rond: waar Gamla voor vocht, vechten ook wij voor. Er is weer Joods leven op de Golan en dat is het beschermen en behouden waard.
