De Amerikaanse president Joe Biden en zijn Franse ambtgenoot Emmanuel Macron verklaarden maandag dat zij binnen 36 uur een bestand tussen Israël en Hezbollah bekend kunnen maken. De Verenigde Staten en Frankrijk speelden een rol bij de onderhandelingen over een staakt-het-vuren, dat in eerste instantie twee maanden van kracht zal zijn.

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft ook met de voorwaarden voor het bestand ingestemd. Hij staat echter voor de taak om de deal door zijn kabinet te loodsen. Naar verwachting stemmen de ministers daar dinsdag al over. Zoals verwacht toonden enkele rechtse bewindslieden, onder wie minister van Veiligheid Itamar Ben-Gvir, zich tegenstander van een staakt-het-vuren. Maar Ben-Gvir dreigde dit keer niet de regering te laten vallen, zoals hij eerder wel deed met voorstellen voor een akkoord met de Palestijnse terreurbeweging Hamas.

Onder druk

De Israëlische regering staat om diverse redenen onder druk om een bestand met Hezbollah te sluiten. De vrees bestaat dat de VN-Veiligheidsraad een resolutie zal aannemen om Israël eenzijdig te dwingen de vijandelijkheden in Libanon te staken. En het is niet zeker dat Biden in zijn nadagen als president een Amerikaans veto over zo’n voorstel zal uitspreken. Het geeft Jeruzalem ook de vrijheid om de situatie opnieuw te evalueren als Donald Trump in januari het Witte Huis betreedt.

Verder kan een staakt-het-vuren in Libanon Hamas verder isoleren, omdat de Palestijnse terreurbeweging daardoor alleen komt te staan in de strijd tegen Israël. Dat zou het sluiten van een overeenkomst over de vrijlating van de 101 gijzelaars –dood of levend– die nog altijd in de Gazastrook worden vastgehouden, wellicht kunnen bespoedigen. De Israëlische nieuwssite Walla meldde zondag op basis van een hooggeplaatste, anonieme veiligheidsfunctionaris dat de kansen op een deal met Hamas groter zijn dan ooit tevoren.

Het Israëlische leger krijgt met een bestand in Libanon bovendien de mogelijkheid zich te hergroeperen, voorraden aan te vullen en zich voor te bereiden op mogelijk nieuwe gevechten.

Daarmee is overigens nog niet gezegd dat ook Hezbollah een staakt-het-vuren zal accepteren. Hoewel de sjiitische beweging achter de schermen al akkoord ging, moet ze een bestand en alle voorwaarden die daarmee samenhangen, nog formeel goedkeuren.

Dreiging

Het ophanden zijnde staakt-het-vuren betekent geen definitief einde aan de oorlog in Libanon. Een van de belangrijkste onderdelen van het bestand is dat Hezbollah zijn strijders en zware wapens terugtrekt naar posities ten noorden van de rivier de Litani. Het akkoord voorziet nadrukkelijk in de mogelijkheid dat Israël opnieuw aanvallen uitvoert, als deze voorwaarden worden geschonden of als Hezbollah zich op grote schaal herbewapent.

De dreiging van Hezbollah is met deze deal evenmin voorbij. Dat bleek dit weekeinde nog eens overduidelijk, toen Hezbollah op één dag zo’n 250 raketten op Israël afschoot. Hoewel de terreurbeweging de afgelopen maanden aanzienlijke verliezen leed, is haar slagkracht nog zeker niet gebroken.

Om die reden zal Israël de geëvacueerde inwoners van de noordelijke grensgebieden voorlopig nog niet oproepen naar hun woonplaats terug te keren.

En los van het acute gevaar dat van Hezbollah uitgaat, is met een bestand vanzelfsprekend de achterliggende strategische en ideologische dreiging niet afgewend. Die heeft alles te maken met de strategie van Iran, dat nog altijd op de vernietiging van de Joodse staat uit is.