Scholz laat Oekraïne in de kou staan
Deze week presenteerde de Duitse bondskanselier Olaf Scholz zich op de top van de G20 in de Braziliaanse stad Rio de Janeiro weer als de vredeskanselier. Hij sprak onder andere met de Chinese leider Xi Jinping, die hij volgens Duitse regeringskringen er twee jaar geleden toe had overgehaald openlijk Rusland te waarschuwen voor de inzet van kernwapens in de oorlog tegen Oekraïne.
Scholz wil de bezonnen leider zijn die anders dan de grote bondgenoot de Verenigde Staten geen langeafstandsraketten aan Oekraïne levert. De Amerikaanse president Joe Biden kondigde begin deze week aan Kyiv van deze wapens te voorzien omdat Rusland Noord-Koreaanse militairen aan het front inzet. Eigenlijk had Washington hier al veel eerder toe moeten overgaan, maar dat terzijde.
Scholz weigert halsstarrig. Een meerderheid in het Duitse parlement is voor levering, maar de bondskanselier laat het niet gebeuren. Dat is opmerkelijk. Hij is de man die bij de inval van Rusland in Oekraïne in februari 2022 in een historische redevoering sprak van een ”Zeitenwende”, een prachtig Duits woord voor een keerpunt in de geschiedenis. De Russische leider Vladimir Poetin had zogezegd zijn ware gezicht laten zien. Duitsland zag de harde werkelijkheid van de internationale politiek van de 21e eeuw onder ogen. De tijd was voorbij dat Berlijn zich overgaf aan pacifistische illusies.
Op Scholz’ woorden volgden echter geen krachtige daden. Overbekend is dat Duitsland aanvankelijk de Oekraïense militairen van helmen voorzag. Wapens bleven uit. Die volgden na hevige kritiek. Die teneur is voortdurend zichtbaar. Duitse tanks volgden na lang wikken en wegen en nadat de Russische troepen aan het front successen boekten.
Als het om de Duitse Taurus-langeafstandsraket gaat is Scholz onvermurwbaar. Al eerder vroeg Oekraïne om dit wapen en toen ging Scholz evenmin overstag.
Scholz voert als argument aan dat hij geen wapens wil leveren waarmee Rusland kan worden aangevallen. Duitsland zou dan, in de optiek van de bondskanselier, betrokken raken bij de oorlog. Alsof dat nu al niet het geval is. Het is een gegeven dat Rusland een hybride oorlog voert tegen de landen die Oekraïne steunen. Zo konden westerse geheime diensten op het laatste moment een moordaanslag op de directeur van een Duitse wapenfabriek verijdelen.
Er lijkt maar één conclusie mogelijk: de buitenlandse politiek wordt zoals zo vaak ook nu weer door de binnenlandse politiek bepaald. Scholz wil graag als kanselierskandidaat van de SPD de verkiezingen in. Het is een gegeven dat de Duitse sociaaldemocraten niet staan te juichen bij de Duitse militaire steun aan Oekraïne. Door zich als een bezonnen politicus te presenteren denkt hij een meerderheid binnen de SPD achter zich te krijgen. Waarschijnlijk lukt hem dit nu minister van Defensie Boris Pistorius zich als kanselierskandidaat van de SPD heeft teruggetrokken. Scholz zal er de Bondsdagverkiezingen niet mee winnen. Oekraïne laat hij intussen in de kou staan.