De laatste jaren gaan er regelmatig bedrijven ten onder. Vorige week vroeg Blokker uitstel van betaling aan en ging fietsenfabriek Stella failliet. Wat voor rechten heeft de consument die daardoor schade lijdt?
Het was raak in de achterliggende week. De bekende keten Blokker, met 400 winkels door heel Nederland, gaf aan in de problemen te zitten en ook het kleinere The Body Shop is noodlijdend.
Niet alleen in de detailhandel raakten bedrijven in moeilijkheden; fietsenfabriek Stella uit Nunspeet kan eveneens niet meer aan zijn financiële verplichtingen voldoen. Afgelopen vrijdag werd het faillissement aangevraagd.
Het is absoluut niet zeker dat mensen die een fiets bij Stella hebben besteld die ooit zullen ontvangen
Vervelend en misschien zelfs een ramp voor de toeleveranciers, maar ook heel naar voor klanten die een vooruitbetaling hebben gedaan en nu tevergeefs wachten op hun spullen.
Reparatie
In de afgelopen dagen probeerde Stella bestelde e-bikes alsnog te leveren aan klanten die er al voor hebben betaald. Maar nu mag de fietsenproducent hier zelf geen beslissingen meer over nemen. Met andere woorden: het is absoluut niet zeker dat mensen die een fiets bij Stella hebben besteld die ooit zullen ontvangen. En terugbetaling van aan het bedrijf overgemaakte bedragen is al helemaal niet vanzelfsprekend.
Voor klanten die hun fiets ter reparatie bij winkels van Stella hebben staan, lijkt het op het moment niet mogelijk om die op te halen. Begin vorige week adviseerde de Consumentenbond nog om dat snel te doen. Terecht, zo bleek, want inmiddels zijn de betreffende winkels gesloten.
Curator
Wat kan een consument doen als hij of zij voor een product heeft betaald en het niet ontvangt? Als een bedrijf failliet gaat doordat het niet langer aan de financiële verplichtingen kan voldoen, stelt de rechter een curator aan. Vanaf dat moment wordt er niets meer geleverd of betaald. De curator is een onafhankelijk iemand die gaat onderzoeken hoeveel schulden er zijn en die ook vaststelt hoeveel geld een bedrijf nog bezit.
Dat geld moet vervolgens worden verdeeld over de schuldeisers. Iemand die een fiets, een elektrisch apparaat of een ander product heeft betaald zonder het te ontvangen, is een van die schuldeisers.
Het bedrag dat het noodlijdende bedrijf in kas heeft, blijkt in veel gevallen niet hoog. Daarbij komt nog dat sommige schuldeisers voorgaan bij de verdeling van het geld.
Stel dat een onderneming een miljoen euro aan schulden heeft, en 400.000 euro in kas. Eerst moet de curator worden betaald, want die heeft natuurlijk een salaris nodig. Daarna is de overheid aan de beurt. Daarbij gaat het meestal om de Belastingdienst. Als het bedrijf in ons voorbeeld daar nog een schuld van een half miljoen heeft staan, blijft er al niets meer over voor leveranciers en klanten. Zo gaat het regelmatig.
Brief
Toch is het goed om als consument niet bij de pakken neer te zitten. Er kan ook veel geld beschikbaar zijn. Het is daarom altijd aan te raden om contact op te nemen met de curator. De gedupeerde klant kan zich bij hem aanmelden als schuldeiser. Op de site van de Consumentenbond is een voorbeeld te vinden van een brief die in dergelijke gevallen kan worden gebruikt.
Ook als de consument geen aanbetaling heeft gedaan, kan hij schade leiden. Op veel, vooral duurdere producten zit een soms jarenlange garantie, en die vervalt in veel gevallen.
Maar niet altijd. Even terug naar Stella. Mocht dat bedrijf in de nabije toekomst een nieuwe eigenaar krijgen, dan kan die de garantie op in de afgelopen jaren verkochte fietsen overnemen. Als dat niet het geval is en er komt geen doorstart, wordt het lastig en misschien onmogelijk voor klanten om garantie op hun rijwielen te krijgen.
En hoe is dat bij Blokker? Op dit moment is er geen garantie meer van toepassingen op alle producten die onder de eigen merknaam zijn verkocht. Maar de keten verkoopt ook heel wat artikelen van andere merken, zoals stofzuigers van Philips. Zo’n bedrijf zorgt zelf voor garantie. Daarvoor kan de consument niet langer terecht bij de winkel, maar moet hij of zij contact met de leverancier opnemen.
Spaarpunten
Soms spelen er nog andere zaken. Zo is Blokker de enige winkelketen waar de spaarpunten van koffie- en theebedrijf Douwe Egberts kunnen worden ingeleverd. Het is onbekend hoelang dat nog mogelijk is. Zijn de punten waardeloos als de vestigingen van Blokker zouden moeten sluiten?
Nee, geeft Douwe Egberts inmiddels aan. Het bedrijf is op zoek naar een oplossing voor het probleem, en verzekert de naar schatting meer dan 4 miljoen spaarders van de punten dat die zal er zal komen.