Fraudeurs hebben waarschijnlijk honderden valse vrijstellingen verstrekt die mbo’ers kunnen gebruiken om een zorgdiploma te behalen. „Er zijn mogelijk al honderden diploma’s onterecht afgegeven”, denkt onderwijsminister Eppo Bruins. Deze vorm van fraude groeit, melden Bruins en zorgminister Fleur Agema aan de Tweede Kamer.
De precieze omvang van de „ernstige misstanden” is nog onbekend, maar de zorgen van het Openbaar Ministerie en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) zijn groot, schrijven de ministers. Criminelen hebben zich volgens het OM gestort op de valse certificaten. Het aantal bureaus dat de vrijstellingen voor ‘eerder verworven competenties’ (EVC’s) verstrekt is „verontrustend” toegenomen. Zo kwamen er tussen april en september ongeveer tien bij. Eén onderzocht bureau was vermoedelijk al goed voor 800 tot 1200 valse certificaten.
Daardoor kunnen mensen in de zorg aan het werk die het vak niet verstaan, constateren Bruins en Agema. Dat is „natuurlijk onverantwoord”. Onder meer voor de opleiding tot helpende in de ouderenzorg en voor begeleider in de gehandicaptenzorg zouden valse certificaten circuleren.
Bruins roept mbo-instellingen op om studenten tot nader order niet zomaar een vrijstelling te verlenen. Hij vraagt de instellingen „dringend” om „zeer terughoudend en zorgvuldig om te gaan met vrijstellingen voor bepaalde mbo-zorgopleidingen”. Zo moeten ze het bureau kennen en daarmee afspraken hebben gemaakt. Ze zouden een aanvrager van een vrijstelling altijd voor een gesprek moeten uitnodigen en moeten nagaan of de aanvraag goed is onderbouwd.
Met een EVC kunnen studenten die bijvoorbeeld in een eerdere baan of in vrijwilligerswerk al ervaring hebben opgedaan met zorgtaken sneller een diploma krijgen. Er zijn veel vacatures in de zorg. Zorginstellingen is er dus veel aan gelegen om snel meer personeel te vinden.