Oorlog houdt geen rekening met Grote Verzoendag
Het is deze zaterdag Jom Kipoer, Grote Verzoendag. Een dag van boetedoening, vergeving en reiniging, zowel individueel als collectief. De ontwikkelingen in het Midden-Oosten ademen momenteel een heel andere geest.
Het is de heiligste van alle Joodse hoogtijdagen, tien dagen na het begin van het nieuwe jaar op de Hebreeuwse kalender. Sinds vrijdagavond zonsondergang is het openbare leven in Israël daarom grotendeels tot stilstand gekomen. Het openbaar vervoer ligt tot zonsondergang zaterdagavond stil. Radio en televisie zwijgen. De synagoges zitten vol, winkels zijn gesloten. Tijd om tot jezelf in te keren.
Oorlog houdt echter geen rekening met Grote Verzoendag. Dat ondervond de Joodse staat al eens eerder op een zeer pijnlijke manier. Op 6 oktober 1973 lanceerden Egypte en Syrië juist op die heiligste dag een verrassingsaanval op Israël. Overigens had dat offensief plaats op de tiende dag van de islamitische vastenmaand ramadan. Kennelijk woog de waarde van de eigen religieuze traditie niet op tegen de mogelijkheid om aartsvijand Israël een slag toe te brengen.
Anno 2024 kan ook niet iedereen in Israël op gepaste wijze bij Jom Kipoer stilstaan. De soldaten aan de diverse fronten zullen gewoon op hun post moeten zijn en de strijd voortzetten. Of ze nu in de Gazastrook bezig zijn om de laatste verzetshaarden van Hamas op te ruimen, of in Libanon om een einde aan de beschietingen door Hezbollah te maken. Of dat ze het luchtafweergeschut bemannen om binnendringende projectielen neer te halen. Het leger moet 24 uur per dag paraat zijn om alle dreigingen het hoofd te bieden.
Want Hamas en Hezbollah hebben geen boodschap aan inkeer en verzoening. Dat bleek maar al te zeer toen Palestijnse terroristen op 7 oktober vorig jaar juist de Joodse feestdag Vreugde der Wet uitkozen om dood en verderf in het zuiden van Israël te zaaien. En tijdens de herdenking van deze zwarte sjabbat, begin deze week, schoten beide terreurbewegingen raketten op Israël af om de plechtigheden te verstoren.
In de hele regio houdt iedereen bovendien momenteel de adem in vanwege hoe en wanneer Israël op de massale Iraanse raketaanval van vorige maand zal reageren. Zal die vergeldingsactie een vernietigende kettingreactie oproepen en het Midden-Oosten in een totale oorlog storten?
Het lijkt daarom bijna irreëel om de wens te uiten dat er voor het Midden-Oosten als geheel iets als een Jom Kipoer mag aanbreken. De huidige ontwikkelingen voeden alleen maar de vrees dat er nog meer geweld zal volgen. Nog meer ellende in een regio die al zo lang door bloedige conflicten wordt verscheurd.
En toch is verzoening –in de eerste plaats geestelijk, maar ook maatschappelijk en politiek– de enige manier om een einde aan de eindeloze spiraal van geweld te maken.
rd.nl/israelingezoomd