Mensen die kampen met problematische schulden, moeten wat het kabinet betreft eerder in beeld komen bij de overheid. Het kabinet komt daarom met een verbeteringsplan om signalen van betaalachterstanden eerder binnen te krijgen. Ook moeten mensen in één oogopslag inzicht krijgen in schulden.
Het kabinet reageert hiermee op een belangrijk rapport uit juni. Ambtenaren noemen grote schulden die mensen niet zomaar kunnen aflossen in dat rapport een „veelvoorkomend en hardnekkig probleem”, dat de samenleving zeker 8,5 miljard per jaar kost. Zo’n 730.000 huishoudens kampen met problematische schulden, ongeveer een op de acht. Dit aantal is al jaren ongewijzigd. Om het probleem op te lossen is een heel andere koers nodig, blijkt uit het rapport. Verantwoordelijk staatssecretaris Jurgen Nobel (Sociale Zaken) wil niet zeggen hoeveel huishoudens het pakket aan maatregelen uit de schulden moet helpen.
Het kabinet had al 75 miljoen euro per jaar gereserveerd om oplossingen te bieden voor problematische schulden. 20 miljoen daarvan gaat naar ‘vroegsignalering’. Het kabinet maakt samen met gemeenten, zorgverzekeraars, woningcorporaties en andere organisaties een verbeterplan om betaalachterstanden eerder in beeld te krijgen. Dat moet het ontwikkelen van schulden tot problematische schulden voorkomen. Schulden leiden vaak tot grotere schulden, dus eerder ingrijpen moet de problemen beperken. Dat gebeurt veelal via gemeenten, die budgetcoaching of schuldhulpverlening kunnen aanbieden.
„Je ziet dat we er steeds vaker te laat bij zijn. En dat is echt problematisch”, zegt staatssecretaris Nobel. Hij wijst ook op de mogelijkheden die op steeds meer plekken zijn om op afbetaling te kopen. Mensen die eigenlijk geen geld hebben, worden zo toch verleid om dure spullen te kopen, die ze vervolgens moeten afbetalen. Nobel spreekt van een „opeenstapeling” waardoor mensen in de problemen komen.
Ook wil het kabinet werken aan een schuldenoverzicht, waarin mensen op een soort dashboard al hun schulden kunnen zien. Er is vaak sprake van een grote hoeveelheid schuldeisers, waaronder overheidsorganisaties. Er moet dan ook één overheidsloket komen voor mensen met betaalachterstanden bij bijvoorbeeld de Belastingdienst en het CJIB, dat boetes int.