In de eerste zes maanden behaalde de overheid een overschot van bijna 8 miljard euro, flink meer dan de bijna 3 miljard euro dezelfde periode vorig jaar. De overheidsschuld nam in die maanden met ruim 6 miljard euro af tot 475 miljard euro.

De inkomsten van de overheid zijn met name door belastingen en premies met bijna 15 miljard euro toegenomen vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. De uitgaven stegen ook met 10 miljard euro, waarbij de grootste stijgers de beloningen van werknemers en sociale uitkeringen waren. De overheid gaf wel een stuk minder uit aan onder meer subsidies, omdat dit jaar maatregelen afliepen die in 2023 werden getroffen om de gevolgen van de hoge energieprijzen te verzachten, zoals de komst van het prijsplafond.

De schuldquote, de overheidsschuld als percentage van het bruto binnenlands product (bbp), zit halverwege dit jaar bijna op de laagste stand in de afgelopen dertig jaar. Sinds 2007 is de schuld in euro’s fors toegenomen, maar omdat ook de omvang van de economie bijna evenveel toenam, is de schuldquote nauwelijks gestegen. In die dertig jaar heeft de overheid wel twee grote crises gekend die de schuld in korte tijd snel lieten stijgen: de kredietcrisis en corona.

De overheid heeft in de laatste zes maanden nog veel geld om uit te geven. De vorige week gepresenteerde miljoenennota gaat namelijk uit van een tekort van 18,5 miljard euro voor heel 2024. Dit betekent dat de overheid nog ruim 26 miljard euro meer moet uitgeven dan er binnenkomt. Wel zijn er nog een aantal zaken die een groot effect kunnen hebben op het saldo het komende halfjaar. Dat zijn onder meer de gevolgen van de uitspraken van de Hoge Raad over box 3 en over een Duits vastgoedfonds, aldus het CBS.

Het overheidssaldo en de schuldquote zijn belangrijke graadmeters voor de stand van de overheidsfinanciën in Nederland. De Europese normen schrijven voor dat het overheidstekort niet groter mag zijn dan 3 procent en de overheidsschuld niet meer dan 60 procent van het bbp mag bedragen aan het eind van het jaar.