Rond Prinsjesdag blijkt in Den Haag echter ook het nodige bij het oude te blijven. Zo lag de inhoud van de Miljoenennota ook dit jaar al grotendeels op straat ruim voordat de koning de Troonrede voorlas en de minister van Financiën de rijksbegroting uit het koffertje haalde. En wisten we al voor het weekend dat een doorsnee-Nederlander er volgend jaar 0,7 procent op vooruitgaat en dat de koopkrachtplus voor mensen met een inkomen om en nabij het minimumloon na een forse aanvaring tussen VVD en NSC niet 1,4 maar slechts 0,5 procent bedraagt.

Dat stemt tot bescheidenheid.

Premier Schoof is inmiddels ook zo ver dat hij weet onder welk motto hij het kabinetsbeleid wil uitvoeren. „Bevlogen pragmatisme” is de basishouding, zo kondigde hij aan.

Het zou echter meer dan wenselijk zijn als die leus bij de komende Algemene Politieke Beschouwingen iets meer handen en voeten krijgt, want veel van wat het kabinet van plan is, roept vragen op. Zo is het sinds het bekend worden van het regeerprogramma duidelijk dat alle inzet is gericht op het beteugelen van de asielmigratie. Het kabinet wil dat waarmaken via een route die juridisch uiterst kwetsbaar is: het uitroepen van de noodtoestand.

Dat roept de vraag op wat bevlogen pragmatisme concreet betekent voor het geval dat spoor doodloopt. Volgt er dan crisisoverleg, waarbij Wilders het podium pakt? Of probeert het kabinet dan de asieldoelen te halen met het beteugelen van de arbeidsmigratie?

Dat oogt vast minder spectaculair, maar is minstens zo effectief.

Van belang is ook hoe Schoof de term bevlogen pragmatisme invulling geeft in het landbouwbeleid. Boeren hebben het recht op korte termijn te horen waar ze aan toe zijn. Maar vaart maken en knopen doorhakken, is niet per se in het electorale belang van de partij die de landbouwbewindslieden levert; de BBB. Het vergt dus leiderschap van Schoofs kant om BBB bij de les te houden en pijnlijke maatregelen niet uit de weg te gaan.

Bevlogen pragmatisme, kortom.

Ten slotte geldt ook voor dit kabinet dat het mede is aangewezen op provincies en gemeenten om het land te besturen. Maar de provincies reageerden beteuterd toen het kabinet besloot een streep te halen door het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). En gemeenten voelen zich in hun hemd gezet doordat het kabinet de subsidieregeling voor de bed-bad-en-broodvoorzieningen eenzijdig heeft stopgezet.

Ook daar heeft Schoof op bevlogen pragmatische wijze nog het nodige reparatiewerk te doen.

Reden genoeg dus om hem sterkte te wensen en te hopen dat hij deze week een basis weet te leggen waarop het kabinet de komende maanden verder kan.