Roemer: voor veel Limburgers was bevrijding zwaarder dan bezetting
De Limburgse gouverneur Emile Roemer benadrukte in zijn toespraak tijdens de nationale start in Mesch van de herdenking van 80 jaar vrijheid dat de bevrijding voor veel Limburgers „zo veel zwaarder was dan de bezetting ooit was geweest”. Mesch werd op 12 september 1944 als eerste plaats in Nederland bevrijd door de Amerikanen, maar het duurde daarna „zes hele lange maanden” voordat overal in Limburg de vlag uit kon.
„Die ene brug die te ver was, die afgrijselijke hongerwinter en een zuiden dat al bevrijd is”, dat is wat Roemer leerde op school over de bevrijding. „Maar zoom je in op dat zuiden, dan ontvouwt zich een ander verhaal. Dan zie je provincies die niet in een vloek en een zucht waren bevrijd, maar min of meer hun eigen Normandië beleefden.”
Roemer vertelde drie losse lokale verhalen, zoals toen in januari 1945 het Limburgse dorp Montfort, waar duizenden vluchtelingen zaten, onder vuur kwam te liggen en tweehonderd mensen de dood vonden. „Het zijn slechts drie willekeurige verhalen, die ik vertel omdat al die individuele verhalen samen een meer eerlijke, betere en meer volledige geschiedenis van onze bevrijding vertellen”, verklaarde de gouverneur van Limburg.
Ook maakte hij een vergelijking met de huidige werkelijkheid met een oorlog in Oekraïne en Gaza. „Verhalen die ver weg lijken aan de rand van Europa en het Midden-Oosten, maar een stuk dichterbij komen als ze zich ook hebben afgespeeld in je eigen straat, wijk of streek”. Maar bovenal wilde Roemer in zijn voordracht benadrukken „hoe gruwelijk veel onze vrijheid heeft gekost”. En volgens hem heeft de wereld van vandaag daarom maar een enkele opdracht: „Die vrijheid werkelijk waard blijven.”
„Ik kan alleen maar mijn trots uitspreken”, zei Roemer na afloop van de ceremonie. „Het was fantastisch voorbereid, we hebben geluk gehad met het weer en het is een geweldig mooie manier om 80 jaar vrijheid hier in Mesch af te trappen waar het ook begonnen is.” Verder benoemde de gouverneur nogmaals dat veel mensen niet op de hoogte zijn van de bevrijding van Limburg die lang heeft geduurd. Dat stoort hem niet, maar hij ziet het wel als „een extra opgave” om de geschiedenis te blijven vertellen. Dat gaat Roemer de komende tijd dan ook veel doen tijdens het herdenkingsjaar en de Limburgers „helpen heel graag mee met het vertellen van die verhalen, dat zie je aan het enthousiasme hier”.