Voeding en dranken werden in augustus 5,6 procent duurder. Wie op de boodschappen wil besparen, kan goed terecht bij de huismerken in het supermarktschap.
Gemiddeld was de inflatie in augustus 3,6 procent, maar bij levensmiddelen ging het om niet minder dan 5,6 procent. Ook in juli was al sprake van flinke prijsstijgingen; de inflatie bedroeg toen 5,4 procent.
Een prijsvergelijking van het Reformatorisch Dagblad bevestigen die cijfers: voor dezelfde boodschappenkar betaalt de klant 38,4 procent meer dan bijna drie jaar geleden.
Blauwtongvirus
Hoe komt dat? Een combinatie van factoren, verklaart retaildeskundige Paul Moers. Hij somt op: „Grondstoffen zijn duurder geworden en de kosten voor energie, lonen en transport zijn gestegen. Door allerlei mislukte oogsten zijn bijvoorbeeld koffie en cacao heel duur geworden. Ook olijfolie is duur door misoogsten. Momenteel gaat het blauwtongvirus rond in de landbouw. Daardoor zullen de melkprijzen oplopen, waarna ook de boter en de yoghurt duurder zullen worden.”
„Wereldwijd zijn de kosten voor transport omhoog gegaan. Bijvoorbeeld doordat schepen niet door het Suezkanaal bij Egypte heen durven varen door de oorlog in Israël. ” - Paul Moers, retaildeskundige
Ook de kosten voor logistiek van producten tikken aan in de supermarktprijs. „Wereldwijd zijn de kosten voor transport omhoog gegaan. Bijvoorbeeld doordat schepen niet door het Suezkanaal bij Egypte heen durven varen door de oorlog in Israël.”
Hoewel de tijd van buitensporige prijsstijgingen zoals de markt de afgelopen drie jaar liet zien, volgens Moers voorbij is, zullen de prijzen gestaag blijven stijgen. „Op termijn kunnen de prijzen van koffie of cacao wel weer zakken als er weer goede oogsten komen, zegt hij. Maar het valt niet te ontkennen dat klimaatverandering en het vernielen van het milieu, gevolgen heeft voor alles en iedereen. Ik denk dat voedsel milieuvriendelijker geteeld moet gaan worden, dus meer biologisch. Dat zal betekenen dat de prijzen zullen oplopen.”
Waarom zouden we zeven dagen per week vlees moeten eten?, vraagt hij zich hardop af. „Het zou al veel schelen in de uitstoot van CO₂ als we bijvoorbeeld vijf dagen vlees zouden eten en twee dagen vegetarisch.”
Welke rol spelen supermarkten in de prijsstijgingen? Van het beeld dat supermarkten ‘graaiers’ zouden zijn, „klopt helemaal niets”, zegt Moers. „Supermarkten verdienen helemaal niet zoveel als wordt gedacht. Albert Heijn heeft een winstmarge van ongeveer 4 procent, dat is heel marginaal. Jumbo heeft in 2023 22 miljoen euro overgehouden van een omzet van 11 miljard.”
Huismerk
Om te zorgen dat klanten minder duur uit zijn bij de kassa, kunnen supermarkten volgens hem „massaal” inzetten op de verkoop van huismerken. „In veel supermarkten verliezen A-merken terrein aan de huismerken. Die zijn 40 tot 50 procent goedkoper dan A-merken.”
Steeds meer supermarkten breiden hun aanbod producten uit, die de naam van de desbetreffende winkelketen dragen. Moers: „Supermarkten halen tot 45 procent van de omzet uit huismerken, al is de marge op huismerken veel minder dan bij de verkoop van A-merken.”
Weliswaar hebben supermarktketens met dezelfde gestegen inkoopprijzen van grondstoffen te maken als producenten van de kwalitatief beste merken, maar bij huismerken wordt niet zoveel geld gestoken in vernieuwing van recepten en marketing als bij A-merken. „Producten van een huismerk worden gekopieerd van A-merken. Hoewel in producten van een huismerk niet de laatste techniek zit, zijn ze tegenwoordig van prima kwaliteit.”