De Britse regering overweegt de invoering van fysieke brexitcontroles aan de grens op de invoer van verse groenten en fruit uit de Europese Unie nogmaals uit te stellen. Dat heeft staatssecretaris Sue Hayman (Milieu) laten weten in een brief aan brancheorganisatie Fresh Produce Consortium (FPC).
De grenscontroles op groenten en fruit zijn sinds het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU al meerdere keren uitgesteld. De huidige overgangsperiode loopt in januari 2025 af, maar volgens de FPC schrijft Hayman dat haar ministerie een verlenging tot 1 juli van dat jaar voorstelt.
De FPC, die hier op heeft aangedrongen, juicht het mogelijke uitstel toe. De controles zijn eerder al ingegaan voor andere plantaardige en dierlijke producten uit de EU, maar leiden daar tot vertragingen in toeleveringsketens.
Voedselprijzen
Het nieuwe uitstel zou ook zijn ingegeven uit vrees voor hogere voedselprijzen. De FPC raamt de extra kosten van de controles op groente en fruit op omgerekend 238 miljoen euro. Die zullen, net als eerder gebeurde bij vlees, zuivel en bloemen, via de winkelprijzen worden doorberekend aan de Britse consument.
Overigens streeft de onlangs aangetreden Britse Labourregering naar herziening van de afspraken met de EU. Als die er komt, zullen de fysieke controles op Britse bodem misschien niet meer nodig zijn.
De grenscontroles zijn het gevolg van de brexit, het vertrek van het Verenigd Koninkrijk (VK) uit de Europese Unie begin 2020, en moeten het risico op de insleep van ziekten en plagen tegengaan.
Eind 2020 bereikten de twee partijen een akkoord over een nieuw partnerschap. De invoereisen voor plantaardige en dierlijke producten worden sindsdien in fasen aangescherpt.
Positief
Evofenedex, de koepel van Nederlandse exporterende bedrijven, acht de kans groot dat het nieuwe uitstel voor groenten en fruit doorgaat. „Als dat gebeurt, is dat zeker positief. Exporteurs zullen meer tijd krijgen om zich voor te bereiden, en vooral zal de IT-infrastructuur tegen die tijd hopelijk stabieler zijn, waardoor controles soepeler zullen verlopen, met minimale impact op de logistiek”, aldus een woordvoerder.
Ook GroentenFruit Huis, de brancheorganisatie van handelsbedrijven in groenten en fruit, noemt uitstel „in eerste instantie” positief nieuws omdat de leden logistieke problemen voorlopig bespaard blijven.
„Er is nog veel onduidelijk als het gaat om de daadwerkelijke invulling van het fytosanitaire controlebeleid dat het VK ons oplegt”, zegt Matthijs Montsma, programmamanager markt & economie. „Andere sectoren, zoals de sierteelt, ervaren nu al erg veel hinder door lange wachttijden en onnodige extra kosten in de keten.”
