Een raketinslag verwoest het kantoor van een Deense christelijke hulporganisatie in Kyiv. Nog vastberadener zet Marjanne van Vliet haar werk voort. Een kleine overwinning op de Russen.
Maandagochtend 4.30 uur. Een zware explosie wekt de Oekraïense hoofdstad wreed uit z’n slaap. „Een superharde knal. We schrokken wakker. Ik ben nog nooit zo snel uit mijn bed gesprongen”, vertelt Marjanne van Vliet (37), hoofd programma van DanChurchAid (DCA), een Deense christelijke humanitaire organisatie voor het ruimen van mijnen, het verstrekken van noodhulp en het bieden van psychosociale hulp in Oekraïne.
„Ik ben nog nooit zo snel uit bed gesprongen” - Marjanne van Vliet, projectleider DCA in Kyiv
Van Vliet haast zich met haar man naar een schuilkelder. Kyiv schudt op z’n grondvesten tijdens verschillende aanvalsgolven. De luchtaanval is niet de eerste voor Van Vliet, die sinds eind januari in Oekraïne werkt. „Maar zó intens heb ik het niet vaak meegemaakt.” De Russen schieten 58 verschillende raketten en drones af op Kyiv en Charkiv. De Oekraïense luchtmacht onderschept zeker 9 ballistische raketten, 13 kruisvluchtwapens en 20 aanvalsdrones.
Oekraïne voerde dit weekend op zijn beurt de grootste luchtaanval uit op verschillende Russische regio’s, waaronder Moskou, Bryansk, Belgorod, Lipetsk en Koersk. Het Kremlin claimt 158 drones te hebben neergehaald. Negen drones zijn onderschept in Moskou, aldus burgemeester Sergej Sobjanin. Eentje veroorzaakt brand in een plaatselijke olieraffinaderij.
Krater
Na de heftige luchtaanvallen op Kyiv keert de rust enigszins terug. Hulpverlener Van Vliet begeeft zich rond 6.30 uur nog even naar bed. Om 7.00 uur belt een collega. Het statige, gehuurde kantoorpand van DCA in Kyiv is zwaar getroffen. Van Vliet spoedt zich naar de plaats des onheils. „Alleen de voorgevel staat nog overeind. De achterkant is volledig weggeslagen. Een krater met brokstukken resteert”, vertelt ze per telefoon vanuit Kyiv. „Mijn werkplek is er niet meer.”
De inslag vernietigt ook een aantal bompakken om mijnen te ruimen en vier redelijk nieuwe auto’s van de Deense hulporganisatie. Kapotgeschoten auto-onderdelen liggen verspreid in de omgeving, terwijl DCA-projectfoldertjes buiten over het gras fladderen. Medewerkers weten nog een paar laptops uit de puinhopen te vissen. Van Vliet werkt maandagmiddag vanaf een terrasje bij een koffietentje in Kyiv. „We moeten snel op zoek naar nieuwe kantoorruimte.”
Het Oekraïense luchtafweer onderschept raketten en drones meestal effectief, legt ze uit. „De Russen schieten nu echter al twee weken veel raketten tegelijk af om het luchtafweer te overweldigen.” De Russische aanval roept bij haar boosheid op. „Waarom vindt er zoveel nodeloos geweld plaats?” Ze ervaart ook dankbaarheid. „Alle collega’s zijn veilig. Als de aanval een paar uur later had plaatsgevonden, zou de helft van ons team van 35 man waarschijnlijk niet meer in leven zijn.”
Vastberaden
Van Vliet laat zich niet uit het veld slaan door het geweld. „Je weet dat dit kan gebeuren in oorlogsgebied”, reageert de hulpverlener, die enkele jaren voor hulporganisatie ZOA in Syrië heeft gewerkt. „We gaan met grotere vastberadenheid verder. In oorlog gaat het om angst zaaien en verwoesting. Het voelt als een kleine overwinning van weerbaarheid en goedheid om daar niet aan toe te geven.”
„We gaan na Russische raketaanval op ons kantoor met grotere vastberadenheid verder” - Marjanne van Vliet, projectleider DCA in Kyiv
Motivatie put ze echter vooral uit de Bijbelse opdracht zorg te dragen voor de naaste. „Zoals Jezus ons heeft voorgeleefd”, legt ze uit. „Ik wil niet accepteren dat iemand er alleen voorstaat in crisissituaties, maar ik wil hulp verlenen die er anders niet zou zijn. Het voelt soms als een offer, maar dat is het voor mij niet. Want ik doe het met grote liefde en compassie.”