Het ombrengen van de politieke topman van Hamas, Ismail Haniyeh, hoogstwaarschijnlijk door Israël, zet de situatie in de regio nog meer onder hoogspanning. Het was niet alleen een letterlijke bom op het huis van de in Teheran verblijvende terroristenleider, maar ook een figuurlijke als het gaat om het Midden-Oosten. Een totale oorlog lijkt bijna onafwendbaar. De vraag is of de aanslag op Haniyeh dit waard is.
Dat Ismail Haniyeh, de politieke leider van Hamas die al jaren in grote luxe in Qatar woonde, een aartsterrorist is die de dood van honderden mensen op z’n geweten heeft, is absoluut geen vraag. Haniyeh was een vijand van Israël en streed voor de vernietiging van de Joodse Staat.
Het ironische is wel dat juist deze Haniyeh nog een van de meer pragmatische leiders van de terreurbeweging was. De militante kopstukken, die zich schuilhouden in Gaza, zijn nog fanatieker dan hij. Tegelijk is het ook Haniyeh van wie een aantal kinderen en andere familieleden door Israël zijn gedood. Maar de strijd voor de bevrijding van Jeruzalem, zoals het genoemd wordt in Hamaskringen, was het volgens Haniyeh allemaal waard.
Eerder op dinsdag had Israël Fuad Shukr, de tweede man van terreurbeweging Hezbollah, die zijn machtsbasis heeft in Libanon, al met een bombardement om het leven gebracht. Dat was een vergelding voor een raketaanval van Hezbollah, die in het uiterste noorden van de Golanhoogten twaalf kinderen de dood injoeg. Dat Israël op die moordpartij zou reageren, was verwacht. Het ombrengen van Haniyeh door Israël kwam daarentegen als een volslagen verrassing.
In het Midden-Oosten geldt het recht van de sterkste. De vijand is alleen te imponeren door bij vijandelijke acties direct keihard terug te slaan. Als Israël in het verleden niet hard was opgetreden tegen vijanden, had het, menselijkerwijs, al niet meer bestaan. Hamas en Hezbollah, die allebei gesteund worden door het Iraanse regime, lijken alleen die taal te begrijpen. De vraag is echter of door het verlies van twee zulke belangrijke ‘bondgenoten’, Iran nu zelf ook terug gaat slaan. Als dat gebeurt, is de zo gevreesde totale oorlog een feit, met alle gevolgen van dien.
Het is niet duidelijk in hoeverre de politieke carrière van de Israëlische premier Netanyahu nog een rol speelt in al deze gebeurtenissen. Netanyahu staat onder grote druk van zijn extreem-rechtse coalitiepartners die zijn regering, en daarmee ook zijn politieke carrière, kunnen laten klappen en die absoluut geen deal willen sluiten met Hamas. Als de aanslag op Haniyeh inderdaad leidt tot het afketsen van een deal waarbij gijzelaars vrijgelaten zouden worden, dan is de grote vraag of de aanslag op Haniyeh dit waard is. De dood van vijanden is immers nooit belangrijker dan het leven van de eigen onderdanen.
