Enno Gröhn heeft vrijdag het Internationaal Orgel Improvisatieconcours Haarlem gewonnen. Daarnaast ontving de Duitser ook de publieksprijs. De finale vond plaats in de Grote of St.-Bavokerk in Haarlem.
De jury kende de prijs voor de beste improvisatie van het concours (€ 500) toe aan de Duitser Marcel Eliasch. Eliasch speelde deze improvisatie tijdens de tweede ronde, samen met violist Oene van Geel. De winnaar van de improvisatiewedstrijd kreeg naast de juryprijs van 5000 euro een originele pentekening van het Bavo-orgel en een reeks concerten over de hele wereld aangeboden. De publieksprijs bedroeg 1000 euro.
Het is niet de eerste keer dat Gröhn een improvisatieconcours wint. In 2022 en 2023 schreef hij de improvisatieconcoursen van Weimar, Keulen en Schwäbisch Gmünd op zijn naam.
De drie finalisten – naast de Duitsers Gröhn en Eliasch de Fransman Raphaël Oliver – kregen een uur voor aanvang twee opdrachten te horen zonder dat zij zich op een instrument mochten voorbereiden. Eén van de opdrachten was een improvisatie als voortzetting van een afgespeeld geluidsfragment uit Kokû – Vacuité . Daarna volgde een tweeluik op twee van de vier elementen aarde, vuur, lucht en water, waarbij de deelnemer eigen thematisch materiaal moest ontwerpen die aan deze elementen zijn gerelateerd.
De jury was naar eigen zeggen erg tevreden over het niveau van de drie kandidaten. Dat is volgens hen flink gestegen ten opzichte van de laatste competitie twee jaar geleden, toen er geen prijs werd uitgereikt. Volgens de toenmalige jury zou het de finalisten hebben ontbroken aan „vernieuwing, creativiteit en originaliteit.” Volgens de huidige juryvoorzitter, Ansgar Wallenhorst, gaven de opdrachten de deelnemers zowel vrijheid als verantwoordelijkheid. De jury had geluisterd hoe de finalisten hun eigen ideeën ontwikkelden en tot een „overtuigende architectuur kwamen met een rijk muzikaal innerlijk leven.” De winnaar overtuigde de jury in de manier waarop hij op het audiobestand reageerde en in zijn „krachtige en weerspiegelende expressie van de twee elementen.”
De eerste ronde van het improvisatieconcours startte afgelopen maandag met acht deelnemers. Onder de drie afvallers was de enige Nederlander, Erik Jan Eradus.
Woensdag kregen de vijf overgebleven kandidaten twee opdrachten waar geen muzieknoot aan te pas kwam. Tijdens de eerste opdracht proefden ze een meerlagige bonbon, waarbij achter elkaar verschillende smaken vrijkwamen. Die ervaring mochten ze inzetten bij het improviseren van een ”Molto lento e lontano, con gusto”. Het 100 jaar geleden geschreven gedicht ”Avond Strand Orgel” was de tweede opdracht. Dit gedicht vormde de bron waaruit de deelnemers samen met violist Oene van Geel improviseerden.
Het improvisatieconcours is onderdeel van het 55e Internationaal Orgelfestival Haarlem. Eerdere edities werden met regelmaat op naam geschreven van Nederlandse organisten. Onder hen zijn bijvoorbeeld Piet Kee (winnaar in 1953, 1954 en 1955), Klaas Bolt (1956 en 1957), Jos van der Kooy (1980 en 1981), Sietze de Vries (2002), Gerben Mourik (2008) en Geerten Liefting (2016). De laatste Nederlandse winnaar is Geerten van de Wetering tijdens het concours van 2018.
