Afschuwelijk, niet eerlijk, niet waar en onparlementair. Neuer, directeur van de VN-kritische organisatie UN Watch, had zijn openingszinnen nog niet uitgesproken, of DENK-Kamerlid Stephan van Baarle wilde een punt van orde maken, waarin hij zijn gal spuwde over wat Neuer zei. PvdD-Kamerlid Ines Kostić sprak even later van „desinformatie” en „een schande”.

Neuer zei dat het tijd is om een vervanging te vinden voor UNRWA „als we vrede en mensenrechten voor het Midden-Oosten en de wereld willen steunen”. „Als we echter willen doorgaan met de financiering van een agentschap wiens doel het is om wrok, ongenoegen en steun voor oorlog te zaaien, dan moeten dit land en anderen UNRWA steunen”, voegde hij daaraan toe.

Leden van de vaste Kamercommissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BHOS) hielden een hoorzitting over UNRWA. De VN-organisatie kwam na de terreuraanval van Hamas op Israël, op 7 oktober vorig jaar, onder vuur te liggen – niet voor het eerst.

Israël stelde in januari dat een aantal UNRWA-medewerkers betrokken was bij de aanval van Hamas. The Wall Street Journal meldde op basis van inlichtingen dat zo’n 10 procent van de 12.000 UNRWA-medewerkers in Gaza banden heeft met militanten. De organisatie lag in het verleden al herhaaldelijk onder vuur, onder meer vanwege antisemitisme in Palestijnse schoolboeken.

Neuer stelde dat zijn organisatie sinds 2015 rapporten heeft aangeleverd over misstanden bij UNRWA. „Hun reactie was ons te negeren of ons aan te vallen.”

Maar volgens Matthias Schmale, voormalig UNRWA-directeur in Gaza, waren er in zijn tijd „robuuste procedures”. Zo waren er „neutraliteitsinspectieteams” en werd er actie ondernomen bij problemen, zei hij. Ook bracht de voormalig directeur naar voren dat er geen andere organisatie is met het bereik, de ervaring en de capaciteit van UNRWA om de kwetsbare Gazaanse burgers te helpen.

Ontmanteld

Na de beschuldiging over de betrokkenheid van een aantal UNRWA-medewerkers bij de terreuraanval van 7 oktober besloot het kabinet eind januari voorlopig geen geld naar de organisatie over te maken. PVV-Kamerlid Dennis Ram zei dat UNRWA moest worden ontmanteld. Voor BBB’er Gijs Tuinman is de organisatie „af”.

Eind april liet demissionair minister Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) weten dat UNRWA weer in aanmerking kon komen voor geld van Nederland. Wel zou het kabinet dan kijken naar de opvolging door UNRWA van de aanbevelingen die in een onderzoek waren gedaan. Ook zou een ander, nog te verschijnen onderzoeksrapport worden meegewogen. Schreinemacher maakte vorige week bekend dat het kabinet 3 miljoen euro reserveert voor UNRWA. Dat wordt echter vooralsnog niet overgemaakt.

Opvolger

Als het tweede rapport wordt opgeleverd na het aantreden van het nieuwe kabinet, komt de beslissing over het uitkeren van de 3 miljoen euro bij haar opvolger, PVV’er Reinette Klever, te liggen. Zij is voormalig Kamerlid voor de partij die UNRWA dus wil ontmantelen.

Vermoedelijk zal Klever er weinig voor voelen om extra miljoenen over te maken naar de organisatie, boven op de al uitgekeerde jaarbijdrage van 19 miljoen euro. De grote vraag is hoe VVD en NSC zich zullen opstellen, zeker als de humanitaire situatie in Gaza verder zou verslechteren.

Of wel geld voor hulp in Gaza, maar niet via UNRWA een haalbaar compromis is voor coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB is maar de vraag. Het volledig stopzetten van hulp via UNRWA is vermoedelijk al helemaal een brug te ver voor een Kamermeerderheid.