Dove Ádám Kósa zet zich in Europees Parlement in voor rechten van mensen met handicap
De Hongaar Ádám Kósa leeft al heel zijn leven in volledige stilte. Toch wist hij het tot Europarlementariër te schoppen. In het Europees Parlement zet hij zich in voor de rechten van dove en blinde mensen, en mensen in een rolstoel.
Altijd is Kósa samen met de persoon die hij niet kan missen: zijn tolk. Ook nu op zijn kantoor in het parlementsgebouw in Straatsburg zit een vrouw tegenover hem die zijn gebaren in het Engels vertaalt.
Zo gaat dat al zijn hele leven. Geboren uit dove ouders, zelf doof en met vier dove kinderen weet Kósa wat het is om een handicap te hebben. Dat weerhoudt hem er niet van om zijn dromen na te jagen.
Dat Kósa in het Europees Parlement terecht zou komen lag niet voor de hand. Vanaf 2005 is hij voorzitter van de Vereniging voor Doven en Slechthorenden in het land. In die hoedanigheid lobbyde hij sterk voor de komst van de Hongaarse gebarentaalwet in 2009. Fidesz, de partij van huidig premier Viktor Orbán, merkte Kósa’s politieke talent op en plaatste hem op de lijst voor de Europese verkiezingen.
Als Europarlementariër was doof zijn in 2009 nog niet zo gemakkelijk. Alhoewel „iedereen klaarstond om me te helpen”, erkent Kósa. Maar in vijftien jaar tijd is het nodige „in positieve zin” veranderd.
De EU als geheel heeft het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (UNCRPD) getekend. En Europese regelgeving draagt eraan bij dat de rechten van doven en blinden en mensen in een rolstoel zijn verbeterd. Kósa had een leidende rol bij onder meer de totstandkoming van de richtlijn inzake webtoegankelijkheid in 2016 en de toegankelijkheidswet in 2019. Met die laatste wet werd onder meer beoogd het openbaar vervoer en de Europese arbeidsmarkt toegankelijker te maken voor mensen met een handicap.
Toch merkt Kósa dat er nog veel stappen gezet moeten worden. „In het onderwijs en op de arbeidsmarkt hebben mensen met een handicap een achtergestelde positie.” Neem alleen al de samenstelling van het Europees Parlement: van de 705 zetels zijn er nog geen 10 bezet door een persoon met enige vorm van een handicap, stelt de Europarlementariër.
Als lid van de parlementaire commissie voor de delegaties met Japan heeft Kósa gezien hoe dat land vooroploopt als het gaat om de toegankelijkheid van openbaar vervoer voor lichamelijk gehandicapten. „Nagenoeg alle treinen en spoorwegstations zijn volledig toegankelijk voor mensen in een rolstoel, blinden of doven. Daar kan Europa van leren.”
„Ik heb iets bereikt om het leven van dove en blinde mensen, en mensen in een rolstoel gemakkelijker te maken” - Ádám Kósa, Europarlementariër uit Hongarije
Terugkijkend op zijn werk als Europarlementariër kan Kósa alleen maar trots zijn. „Ik heb iets bereikt om het leven van dove en blinde mensen, en mensen in een rolstoel draaglijker te maken.” Na drie termijnen in het Europees Parlement te hebben gediend, hoopt Kósa nu op een functie als nationaal parlementariër in Hongarije. „In eigen land wil ik me gaan inzetten voor de rechten van mensen met een handicap.”