Italiaanse journalisten protesteren tegen inmenging door regering-Meloni
De Italiaanse televisiekijkers zijn afgelopen maandag verrast door een staking van het personeel van de publieke omroep Rai. Journalisten hekelen het censureren van feiten die de huidige regering niet welgevallig zijn.
In een kort communiqué deelde een nieuwslezeres de kijkers mee dat de Rai-journalisten niet akkoord konden gaan met het beleid van de huidige bedrijfsleiding. De vakbond Usigrai, waar 1400 van de 2000 personeelsleden lid van zijn, protesteerde zo tegen de bezuiniging op programma’s en personeel, en de weigering om de werknemers bij de programmering te betrekken.
Maar het was ook een reactie op het „klimaat van angst en onzekerheid” dat is geschapen rond de meer kritische programma’s en journalisten. Vervolgens werd een verklaring voorgelezen van de bedrijfsleiding die alle kritiek afwees en de stakers beschuldigde van de moedwillige verspreiding van nepnieuws.
Hogerhand
Volgens Usigrai censureren de huidige kopstukken van de Rai, die voor een groot deel uit de entourage van premier Meloni afkomstig zijn, systematisch onderwerpen en feiten die de huidige regering niet welgevallig zijn. Helemaal nieuw is die beschuldiging niet. De Italiaanse publieke omroep staat van oudsher onder sterke politieke invloed, de politieke partijen hebben zitting in het bestuur.
Van de regelmatig terugkerende voornemens om de Rai te bevrijden van de politiek komt nooit wat terecht. Maar zo grof als het nu gaat is zonder precedent, beoogde een delegatie van de protesterende journalisten maandag tijdens een persconferentie in het kantoor van de buitenlandse pers in Rome.
De aanleiding tot de staking wordt gevormd door het schrappen van een bijdrage van schrijver-historicus Antonio Scurati. Die zou op 25 april, Bevrijdingsdag in Italië, in een Raiprogramma een korte toespraak houden. Het contract was getekend en de tekst toegestuurd, maar op het laatste moment kreeg de presentatrice van hogerhand te horen dat het optreden van Scurati, waarin hij onder meer premier Meloni opriep om zich nu eens helemaal te bevrijden van haar neofascistische verleden, niet door mocht gaan.
Op de persconferentie werden ook voorvallen aangedragen, waarbij het subtieler toeging. Een journaliste die een reportage had gemaakt over de toename van het aantal buitenlandse bezoekers in 2023, maar ook over de daling van het aantal binnenlandse toeristen, moest dat laatste eruit halen.
Toen minister van Justitie Carlo Nordio onlangs voorstelde om openbare aanklagers aan een psychiatrische test te onderwerpen, noemde de bekendste maffiabestrijder van Italië, Nicola Gratteri, dat een goed idee, mits diezelfde test ook op politici zou worden uitgevoerd. Interessant nieuws, maar het eerste en tweede net van de Rai zonden het niet uit.
Aangevallen
Datzelfde gold voor de uitspraak in een groot proces tegen de Calabrese maffia, waarbij ook politici betrokken waren. De zaal zat vol met journalisten, maar de voornaamste Raizenders lieten verstek gaan. In plaats daarvan is een aanzienlijk deel van de nieuwsuitzendingen gewijd aan individuele gevallen van moord en doodslag, al dan niet begaan door immigranten.
Een journalist die een kritische uitzending had gewijd aan het voornemen om migranten tijdelijk in Albanië te parkeren, werd door Meloni uitgemaakt voor „lyncher”. En bewindslieden die in de pers worden aangevallen, spannen steevast –dure en langdurige– rechtszaken aan tegen de auteurs.
Overigens gingen maandag de nieuwsuitzendingen toch door, zij het in beperkte vorm. Binnen de Rai heeft zich een regeringsgetrouwe tweede bond gevormd, die met minimale bezetting de staatsomroep in de lucht hield. Volgens de stakende journalisten tekenen zich daarmee de contouren af van een toekomstige ”TeleMeloni”.
