Koning bekraste eigen imago tijdens de coronacrisis
Koning Willem-Alexander hoopt morgen zijn 57e verjaardag te vieren. Nog altijd is dat in ons land een feestdag. Dat onderstreept dat de monarchie in Nederland nog steeds wordt gewaardeerd, al neemt die waardering af.
Uit recent opinieonderzoek van EenVandaag blijkt dat 52 procent vindt dat Nederland een constitutionele monarchie moet blijven. Drie jaar geleden was dat nog 58 procent.
Ook het vertrouwen in de koning zelf staat onder druk. Dat is nu 53 procent, zo’n 30 procent lager dan een jaar of zeven, acht geleden. In 2018 stond het nog op 85 procent. Minder hard daalt het vertrouwen in koningin Maxima. Een jaar geleden was dat 61 procent, nu 55. Algemeen wordt gezegd dat met name haar pleidooi voor het invoeren van een digitale euro haar imago geen goed heeft gedaan.
Dat is niet vreemd. De sterke opkomst van het populisme van de PVV sluit daarbij aan. Die partij is uitgesproken tegenstander van verdergaande Europese integratie, een gedachte die overigens ook elders is te vinden.
„Paleis Noordeinde is zelf medeverantwoordelijk voor behoud draagvlak monarchie”
Van de partij van Wilders is uit het verleden bekend dat ze bepaald geen grote waardering heeft voor ons koningshuis. In 2011 diende de partij zelfs een wetsvoorstel in om de constitutionele monarchie geheel aan de kant te schuiven. Dat standpunt is opvallend, want de PVV wordt niet moe te pleiten voor het behoud van het eigen karakter van Nederland. Onmiskenbaar is het Oranjehuis deel van het DNA van onze natie.
Inmiddels ligt het PVV-voorstel onder een dikke laag stof. De scherpe kantjes lijken er bij de PVV wel af. Zelfs de huidige Kamervoorzitter, de PVV’er Martin Bosma, die voorheen kritisch was op het koningschap, vindt Willem-Alexander inmiddels ”een prima kerel”.
Op één punt blijft het steeds weer echter wringen. Daarbij gaat het niet om het principe, maar meer om de portemonnee. Ieder jaar wordt er bij de begrotingsbehandeling voor gepleit dat de koning, net als alle andere Nederlanders, belasting betaalt. Zover is het nog niet. Maar het zit er wel aan te komen.
De koning lijkt die discussie soms zelfs te voeden door dingen te doen die Nederlanders laken. Veelzeggend is dat de daling in populariteit zich inzette met de coronacrisis. Juist toen heeft de koning zijn eigen imago bekrast door de indruk te wekken boven de wet te staan. Het draagvlak voor de monarchie behouden is dus niet alleen een zaak van Den Haag of de bevolking, maar ook van paleis Noordeinde.
