Het is rustig op het erf van boer Ten Cate (46) aan de Nieuweweg in de uitgestrekte polder bij Poortvliet. Hij wijst op netten vol pootaardappelen op zijn erf, die gereed staan om de grond in te gaan. Maar dat kan nog niet als gevolg van de overvloedige regenval van de voorbije maanden, waaraan nog geen eind lijkt te komen. De grond is veel te nat; landbouwvoertuigen zouden bij het zaaien wegzakken in de blubberige klei.

Suikerbieten

„Het moet echt gedurende langere tijd droog weer zijn om te kunnen zaaien en poten”, vertelt Ten Cate. „Het weer is nog steeds te wisselvallig.” Hij verbouwt aardappelen, suikerbieten, wortelen, uien en tarwe op circa 100 hectare aan vruchtbaar akkerland. „Normaal gaan de aardappelen in maart al de grond in. Ik heb zelfs jaren gekend dat ál mijn gewassen er al vóór 1 april in zaten. Maar de voorbije twee jaar is dat helemaal niet gelukt, vanwege al die regen.”

Vorig jaar was volgens de Zeeuwse boer op zich een goed jaar. „Maar toen is het vooral tegen het eind van het seizoen, vanaf medio oktober, heel veel gaan regenen waardoor de bodem structuurschade heeft opgelopen.”

Piepers

Ten Cate schat dat Zeeuwse aardappelboeren vorig jaar op zo’n 1000 van in totaal 20.000 hectare landbouwgrond met hun piepers zijn blijven zitten.

In heel Nederland hebben telers van consumptieaardappelen last van de nattigheid, weet hij. Blijft het een keer lang achtereen droog en zitten de aardappelen in de grond, dan kan het toch nog snel gaan en kunnen ze in vrij korte tijd goed groeien, zegt Ten Cate, al verwacht hij dat er dit jaar hoe dan ook later geoogst wordt en mogelijk een deel van de oogst verloren gaat.

„Op dit moment komen in ieder geval heel veel bedrijven niet aan werk toe”, verzucht de Zeeuw, die ook bestuurslid is van landbouworganisatie ZLTO. „Hier in de buurt zitten twee grote loonwerkbedrijven; die hebben hier natuurlijk ook last van.”

„Voor de aardappels, wortelen en een deel van de bieten is het nu echt vijf voor twaalf” - Hendrik Jan ten Kate, landbouwer

Toch is het niet allemaal kommer en kwel. Feit is dat de Thoolse akkerbouwer zijn uien al wel heeft kunnen inzaaien en dat ook de helft van zijn suikerbieten inmiddels in de grond zit. „Maar voor de aardappels, wortelen en een deel van de bieten is het nu echt vijf voor twaalf.”

Mestoverschot

De overvloedige regenval heeft nog een ander gevolg: er kan hoegenaamd geen natuurlijke mest over het land worden uitgereden, omdat mestvoertuigen anders met hun wielen in de zompige grond blijven steken.  „Daardoor zijn akkerbouwers nu soms genoodzaakt om kunstmest in te zetten, terwijl veeboeren intussen opgescheept zitten met een groeiend mestoverschot.”

De regen schopt ook de zogenaamde kalenderlandbouw in de war. „De overheid wil dat landbouwactiviteiten zoals zaaien, oogsten en mest uitrijden op van tevoren vastgestelde data zijn afgerond. Maar heel eerlijk: als boeren voelen wij eigenlijk zelf het beste aan, wanneer de tijd rijp is om aan een activiteit te beginnen. Het geschikte moment afwachten is beter dan te sturen op zo’n kalender.”